تیسفون

(اِخ) پهلوی «ته سی فون»(1). (شهرستانهای ایران، مارکوارت ص 60). معرب آن طیسفون. (معجم البلدان). تیسفون پایتخت دولت شاهنشاهی و مقر شاهنشاه ایران در عهد ساسانی بود. تیسفون به معنی خاص نام شهری عمده از مجموعهء شهرهایی بود که آنها را به زبان سریانی ماحوزه(2) و ملقب به ملکا (یعنی شهرهای پادشاه) و گاهی مذیناتا یا مذینه (شهرها) میخواندند. عرب این لفظ را به المدائن تعبیر کرده است. چنین حدس زده میشود که مجموع این شهرها را به زبان پهلوی شهرستان میخوانده اند و ظاهراً کلمات سامی مذکور ترجمهء آن است. در قرن آخر دولت ساسانیان مداین شامل هفت شهر بود: شهر تیسفون. شهر رومگان. شهر وه اردشیر. (سلوکیه). درزنیدان. ولاشاباذ. محلهء اسپانیر. محلهء ماحوزا. (حاشیهء برهان چ معین). رجوع به ایران باستان ج 3 و طیسفون در همین لغت نامه و دایره المعارف فارسی شود.
(1) - Tesifon.
(2) - Mahoze.