ابوالفضل

[اَ بُلْ فَ] (اِخ) عبیداللهبن ابونصر احمد میکالی (امیر...). در ترجمهء منینی از یمینی آمده است: و از مفاخر ابونصر میکالی دو پسر بودند، هر یک کوکبی در سماء سیادت و بدری از افق سعادت ؛ یکی امیر ابوالفضل و دیگر امیر ابوابراهیم و هردو در علوّ درجت چون فرقدین بودند و در شهرت فضل چون نیرین. و ابوالفضل در لطائف ادب بارع تر بود و فوائد عرب را جامع تر و نظم او چون وشی صنعاء و چهرهء عذراء بدیع و رائع بود - انتهی. او راست: کتاب المنتحل یا المنتخب و کتاب مخزون البلاغه و دیوان رسائل و صاحب نظم و نثر است و سه پسر داشت به نام امیر حسین و امیر علی و امیر اسماعیل. و ثعالبی در یتیمه الدهر گوید: والامیر ابوالفضل عبیداللهبن احمد یزید علی الاسلاف و الاخلاف من آل میکال زیاده الشمس علی البدر و مکانه منهم مکان الواسطه من العقد لانّه یشارکهم فی جمیع محاسنهم و فضائلهم و مناقبهم و خصائصهم و یتفرّد عنهم بمزیّه الادب الذی هو ابن بجدته و ابوعذرته و اخوجملته و ما علی ظهرها الیوم احسن من کتابه و اتم [ من ]بلاغه و کأنّما اوحی بالتوفیق و التسدید الی قلبه و جسمت الفقَر و الغرر بین طبعه و فکره و هو من ابن العمید [ عوض ] و من الصاحب خلف و من الصّابی بدل. ثم اذا تعاطی النظم فکأنّ عبدالله بن المعتزّ و عبیداللهبن عبدالله بن طاهر و ابافراس الحمدانی قد نشروا بعد ما قبروا و اوردوا الی الدنیا بعد ما انقرضوا و هؤلاء امراءالادباء و ملوک الشعراء - انتهی.
و شاید ممدوح قصیدهء فرخی همین ابوالفضل باشد:
در جهان سخت تر ز آتش عشق
خشم فرزند سیدالوزراست
میر ابوالفضل کز فتوت و فضل
در جهان بی شبیه و بی همتاست...فرخی.
و ابوالفضل میکالی راست:
لقد راعنی بدرالدجی بصدوده
و وکل اجفانی برعی کواکبه
فیا جزعی مهلا عساه یعود لی
و یا کبدی صبرا علی ما کواک به.
و نیز:
تفرق قلبی فی هواه فعنده
فریق و عندی شعبه و فریق
اذا ظمئت نفسی اقول له اسقنی
و ان لم یکن راح لدیک فریق.
نیز:
انکرت من ادمعی
تتری سواکبها
سلی جفونی هل
ابکی سواک بها.
و هم گوید:
ان لی فی الهوی لسانا کتوما
و فؤادا یخفی حریق جواه
غیر انی اخاف دمعی علیه
ستراه یفشی الذی ستراه.
و نیز:
و کل غنی یتیه به غنی
فمرتجع بموت او زوال
فهب جدی زوی لی الارض طراً
ا لیس الموت یزوی مازوی لی.
رجوع به یتیمه جزو3 ص247 و 248 و ترجمهء تاریخ یمینی ص279 - 280 و تاریخ بیهقی چ فیاض ص 40 و 73 شود.