بیرونی
عشق از اول سرکش و خونی بود
تا گریزد هر که بیرونی بود.مولوی.
|| ظاهری. مقابل درونی. باطنی. (یادداشت مؤلف) :
جماعتی بهمین آب چشم بیرونی
نگه کنند و نبینند کآتشم در پوست.سعدی.
|| اشخاص خارج. مقابل درونی :
پیش بیرونیان برونش نغز
وز درونش درونیان را مغز.نظامی.
|| غیرسرایی که در اندرون کاری ندارد. که متصدی امری در امور درون نیست. که در بیرونی سرای و حرم تصدی کار کند : امیر از شادیاخ برنشست با بسیار مردم از حاشیت و غلامی... و پنج حاجب سرایی و بدین کوشک حسنکی آمد و فرود سرای حرم رفت... و آفتاب دیدار سلطان بر ماه افتاد و گرگانیان را از روشنائی آن آفتاب فخر و شرف افزود و آن کار پیشرفت بخوبی چنانکه ایزد عز ذکره تقدیر کرده بود و بیرونیان را با چنین حدیث شغلی نباشد نه در آن روزگار و نه امروز و مرا هم نرسد که قلم من ادا کند از خاطر من. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص402، چ فیاض ص395). گفتند [ غلامان محمودی ] ... اگر خداوند فرماید بندگان و غلامان جمله در هوای تو یکدلیم ویرا فروگیریم که چون ما درشوریم بیرونیان با ما یار شوند و تو از غضاضت برهی و از رنج دل بیاسایی. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص129، چ فیاض ص134). ولیکن ترا شتاب نباید کرد که خصمان قوی می بینم این مرد را از بیرونی و سرائی و خصم بزرگتر حضرت سلطان است. (آثارالوزراء عقیلی). یرلیغ را برخواند و شرایط آداب که در آن باب باشد برخلاف آنچه از امثال رکابی یا بیرونی توقع داشت. (جهانگشای جوینی).
- حاجب بیرونی؛ حاجب که محل خدمت او خارج سرای سلطنت است : بوسهل زمین بوسه داد و برفت. او را دو حاجب یکی سرایی درونی و یکی بیرونی به جامه خانه بردند. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص155).
- غلام بیرونی؛ مقابل غلام سرایی. که محل کار وی خارج سرای سلطنت است : ده هزار غلام سرائی بود دون بیرونی. (تاریخ سیستان).
|| متمرد. سرکش. که در عهد و پیمان نباشد :[ تلک هندی ] سلطان مسعود را در نهان خدمتهای پسندیده کرد که همه هندوان کشور و بعضی را از بیرونیان در عهد وی درآورد. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص414، چ فیاض 407). || درم و دینار که در خارج دارالضرب رسمی ضرب شده باشد. (یادداشت مؤلف).
- دینار بیرونی؛ دینار خارجی. (یادداشت مؤلف).
|| خانهء مردان. مقابل اندرونی، خانهء زنان. (یادداشت مؤلف). خانهء خارجی میهمانان مرد و مردان خانه. سرای پیشین. حیاطی جز حیاط زنان. حیاطی که بعمارت اندرونی متصل و مخصوص پذیرایی میهمانان مردان بوده است. || کلمهء تحقیر متداول در حرم شاهان قاجار که سوای مردم آنجا را بیرونی، یعنی بداصل و نانجیب می گفتند. (یادداشت مؤلف). || مردود. || استثناشده. (ناظم الاطباء). || پیراهن. (آنندراج). پیراهن زنانه. (ناظم الاطباء). || عَرَضی. خارج از ماهیت. (دانشنامهء علائی ص84، 75).
درگاه زرین پال پلاس برای ووکامرس
با زرینپال پلاس، پرداختهای فروشگاه خود را حرفهای و مطمئن کنید؛ درگاهی محبوب با امکانات ویژه و سرعت بالا.
مشاهده جزئیات محصولاشتراکگذاری:
اگر قافیهها بر دلات نشستهاند و نغمۀ این ابزار، لبخند به لبت نشانده... بدان که این تلاش، بیهیچ چشمداشتی رقم خورده؛ اما نسیم حمایت تو، ادامۀ راه را برای ما هموارتر خواهد کرد.
💫 بیتاس، جایی که شعر، بازی و احساس در کنار هم معنا پیدا میکنند.
ربات قافیهیاب همصدا، ابزاری کاربردی، رایگان و سریع در زمینه ادبیات فارسی برای جستجوی قافیه در تلگرام.
با خرید نسخه اندرویدی قافیهیاب از کافهبازار یا مایکت از این پروژه ادبی حمایت کنید.
گنجور مجموعهای ارزشمند از سرودهها و سخنرانیهای شاعران پارسیگوی است که به صورت رایگان در اختیار همگان قرار گرفته است. برای مشاهده وبسایت گنجور اینجا کلیک کنید.
نرمافزار دریای سخن کتابخانهای بزرگ و ارزشمند از اشعار و سخنان شاعران گرانقدر ادب فارسی است که به حضور دوستداران شعر و ادب تقدیم میداریم.
