بنزن

[بَ زِ] (اِ)(1) مایعی بی رنگ و با بوی تند مخصوص، کمی سبکتر از آب که در 1/80 درجهء صدبخشی بجوش می آید. و در 48/5 درجهء صدبخشی متبلور میشود. بسیار فرار و سریع الاشتعال است. بنزن را نباید با بنزین که یکی از مشتقات نفت است و مخلوطی از ئیدروکربورهای مختلفه میباشد، اشتباه کرد. فرمول شیمیایی بنزن 6H6C است و عم آنرا از تقطیر تدریجی قطران زغال سنگ بدست می آورند. با شعلهء دوددار میسوزد. در آب حل نمیشود، ولی حلال بسیار خوبی است. بعضی از اجسام ساده (ید، گوگرد، فسفر) و بسیاری از مواد آلی (روغنها، مواد چرب قطرانها، کائوچو، رزینها) را حل میکند. در ساختن رنگها، مواد منفجره، مواد معطر و لاکها بکار میرود. بجهت ترکیبات متعددی که از آن بدست می آید از قبیل اسیدفنیک، اسیدپیکریک، آنیلین، نیتروبنزن در صنعت اهمیت بسیار دارد. بنزن در سال 1825 م. توسط میکائیل فاراده(2) کشف شد و او آنرا «بیکربورئیدرژن» نامید. هشت سال بعد میچرلیش این ماده را در محصولات تقطیر اسیدبنزوئیک بدست آورد و نام بنزن بر آن نهاد ولی نام بنزول که لیبیگ وضع کرد جای آنرا گرفت. اوگوست ککوله در نتیجهء تحقیقات خود در فرمول ساختمانی بنزن در 1865 م. به فرمول مسدسی (حلقه های بنزن) با بندهای ساده و مضاعف متناوب بین اتمهای کربن قائل شد. بنزن ساده ترین و سرسلسلهء ترکیبات آلی معروف به ئیدروکربورهای حلقوی یا معطر است. (از دائره المعارف فارسی).
(1) - Benzene.
(2) - Michael Faradeh.