بعضی

[بَ] (ضمیر مبهم) چند و چندی. قدری و چندان. (ناظم الاطباء). در لفظ بعضی یای تحتانی برای وحدت است و اگر وحدت منظور نباشد آوردن یاء درست نیست. (غیاث ذیل بعض) (آنندراج ذیل بعض). پاره ای از چیزی. مقداری. برخی. لختی. گروهی. بخشی. قسمتی : و ابنیت، شهری است بر مشرق صقلاب و بعضی بروسیان مانند. (حدود العالم). بعضی تقرب را از دل و بعضی از بیم. (تاریخ بیهقی). سبکتکین، تاش سپهسالارش را بر میمنه بداشت و بعضی لشکر سلطانی و ساقهء قوی بگماشت هر دو طرف را. (تاریخ بیهقی). و آن لازم است بر گردن من و پیوسته است بعضی به بعضی. (تاریخ بیهقی).
سراپای بعضی و بعضی گیا کن
چو اندر مغاک چغندر چغندر.عمعق.
- بعضی از؛ قسمتی از: بعضی از اراضی؛ قسمتی از اراضی. (ناظم الاطباء) : و میان اسبیجاب و لب رود گیاخوار همهء اسبیجاب است و بعضی از چاچ. (حدود العالم). مشرق خرخیز ناحیت چین است... و جنوب وی حدود تغزغز است و بعضی از خلخ. (حدود العالم). و ایشان را یکی خشک رود است که اندر وی بعضی از سال آب رود و بیشتر آبشان از چاهها و دولابهاست. (حدود العالم). از ملک من بیرون است و تصدق است بر مسکینان در راه خدا و مردم است بر من آنکه برگردد همه آن یا بعضی از آن بملکیت من. (تاریخ بیهقی). هیچکس بمردم از ذات او نزدیکتر نیست چون بعضی از آن معلول شود بداروها علاج پذیرد. (کلیله و دمنه). وقت است که... بعضی از معایب رأی... تو برشمرم. (کلیله و دمنه).
- بعضی از مردم؛ گروهی از مردم :(1) گفت شنودم، اما اظهار آن ممکن نیست که بعضی از نزدیکان تو در کتمان آن مرا وصایت کرده است. (کلیله چ مینوی ص130). میان بعضی از ترکان امین الملک و اعظم ملک بر سر اسبی دعوی افتاد آن ترک اعظم ملک را بتازیانه بزد. (ترجمهء سیرت جلال الدین چ مینوی ص107 از حاشیهء 14 کلیله چ مینوی ص130).
- بعضی اوقات؛ گاهی. (ناظم الاطباء).
- بعضی دون بعضی؛ نه همه و یک قسمت. (ناظم الاطباء).
- بعضی کارها؛ پاره ای از کارها و یا یک کاری. (ناظم الاطباء).
(1) - این کلمه گاه بمعنی گروهی و گاه بمعنی یکی آید و بهمین سبب در جمله هایی که بعضی فاعل است فعل آن گاه مفرد و گاه جمع است و چون در معنی دوم اسم جمع می باشد باز هم مطابقت هر دو رواست.