ابوالحسن
[ اَ بُلْ حَ سَ ] (اِخ) علی بن عمر بن محمد بن الحسن الحربی القزوینی. یکی از کبار صالحین. اصل او از قزوین و مولد وی بمحرم سال 360 ه . ق. در بغداد بود. قرآن را بقراآت نزد ابوحفص کنانی و غیر او درست کرد، و نحو از ابوالفتح بن جنی فراگرفت و از ابن کیسان نحوی و قاضی جراحی و ابوحفص بن الزیات و ابوعمربن حیوه و ابوالحسین مظفر و ابوالحسین بن سمعون و جماعتی دیگر حدیث شنید و فقه از علی بن ابی القاسم دارکی آموخت و از اوان صِبی نیکورفتار و کم گوی و بسیارخرد بود و زبان از نابکار بسته داشت و جز برای نماز از خانه بیرون نمی شد و پیوسته بقرائت قرآن و روایت حدیث روز میگذاشت. او را صاحب کرامات کثیره گفته اند. آنگاه که وفات یافت ابومحمد رزق اللهبن عبدالوهاب تمیمی وی را غسل داد. احمدبن علی بن ثابت گوید: ابوالحسن قزوینی زاهد نامی، یکی از بندگان صالح خدا و بشعبان سال 442 درگذشت و بر او در صحرا میان حربیه و عتابین نماز کردند و عدد نمازگزاران بشمار نمی آمد و بر هیچ جنازه جز جنازهء امام حنبل چنین ازدحام نبوده است و در این روز تمام شهر [ بغداد ] بسته بود و ابوالفتح بن علوس دینوری حکایت کند که از بسیاریِ ازدحام جنازه بر زمین گذاشتن میسر نشد و بر سر دستها میرفت و مردم از هر سوی رو بجنازه نماز میگزاشتند ابوالفتح بن عقیل آرد که در اسلام... روزی مانند روز حمل جنازهء قزوینی دیده نشده است و هر جا تا حمامها و کتاتیب(1) بسته شد و حق العبور باب الطاق با اینکه جسر نیز کشیده بود به ربع دینار رسید و هیچ جامعی گنجایش آن همه خلایق نکرد و نیز با امامی معلوم نماز گزاردن ممکن نگردید و در هر گوشه از صحرا هزاران کس با امامی نماز کردند و با اینهمه ضجه و عویل باندازه ای بود که آواز مکبر شنیده نمیشد و بیشتر مردم وحدانی و فرادی نماز خواندند. عبدالله بن محمد بردانی گوید بشب مرگ قزوینی برادرم ابوغالب یوسف بن محمد گریان و لرزان از خواب بجست پدر من او را در برکشید و معوذتین بر او خواندن گرفت و گفت پسرک من ترا چه رسید گفت در خواب دیدم که درهای آسمان گشاده بود و ابن القزوینی به آسمان برمیشد. و بامداد فردا آواز صلوه گو را شنیدیم که از مرگ او آگاهی میداد. ابوالفرج عبدالعزیزبن عبدالله الصائغ گوید بر ابوالحسن نماز گزاشتم و اجتماع آن همه خلائق در چشمم عظیم شگفت نمود، شب برؤیا اندر او را دیدم که بمن گفتی ازدحام مردمان در نماز بر من ترا عجب آمد؟ در آسمانها شمارهء ملائک که بر جنازهء من نماز کردند بیش از این بود.
(1) - جِ کُتّاب.
(1) - جِ کُتّاب.