بدی
[بَ] (حامص) ضد نیکی. (آنندراج). نقیض نیکی. ترمنشت. (از ناظم الاطباء). شر. (زمخشری). سوء. سیئه. (ترجمان القرآن جرجانی ترتیب عادل بن علی). شره. (دهار). اِرب. بُجر. تَعس. جفا. جفوه. خَلّ. خَنابه. دَوکَه. دَهم. رَباذیه. رَهَق. طَبَندَر. عاثور. عاذور. عَثار. غائله. غَندَرَه. مَحل. مَعالَه. مَعَرَّه. مَعکوکاء. مَقمور. منایره. نُصُب. نُصب. نَطَف. نَیرَب. وَشیمَه. (منتهی الارب). سوء. ساءَه. خَبَث. اسائه. ردائت. قباحت. داهیه. مقابل نیکی، حسنه. (یادداشت مؤلف) :
بر آغالش هر دو آغاز کرد
بدی گفت و نیکی همه راز کرد.ابوشکور.
بجای هر بهی پاداش نیکی
بجای هر بدی بادآفراهی.
دقیقی (از گنج بازیافته ص87).
چو پیروزی و فرهی یابد او
بسوی بدی هیچ نشتابد او.فردوسی.
جهان از بدیها بشویم به رای
پس آنگه ز گیتی کنم گرد پای.فردوسی.
نکویی بهر جا چو آید بکار
نکویی کن و از بدی شرم دار.فردوسی.
هر کجا گوهری بد است بدیست
بدگهر نیک چون تواند زیست.عنصری.
بریده چو طبع مؤمن از مرتد
از بددلی و بدی و بدمهری.
منوچهری (دیوان چ دبیرسیاقی ص109).
چون مکافات بدی اندر طبیعت واجب است
چون تو از دنیا چریدی او ترا خواهد چرید.
ناصرخسرو.
گر از خوبان بدی ناید چرا پس
بتان را روی خوب و فعل منکر.
ناصرخسرو.
حضرت رسول (ص) میفرماید که از حق تعالی خطاب شود بکرام الکاتبین تا بعدد هر ستاره که بدین آسمان دنیاست ده نیکی مقبول در نامهء اعمال این بنده ثبت و ده بدی محو گرداند. (قصص الانبیاء ص83).
گر نخواهی دل از ملامت پر
به بدی از قرین نیک مبر.سنایی.
نیک بدرایی با خلق جهان
که بدی نیک سوی جانت رساد.
خاقانی (دیوان چ سجادی ص874).
بدی را بدی سهل باشد جزا
اگر مردی احسن الی من اسا.سعدی.
مروت نباشد بدی با کسی
کزو نیکویی دیده باشی بسی.سعدی.
ز بهر آنکه با گرگان نکویی
بدی باشد بحال گوسفندان.سعدی.
وز بدی آنچه او بجای خود است
عاقلش عدل خواند ارچه بد است.
اوحدی.
-امثال: از چشم خود بدی دیده، از فلان کس یا فلان چیز ندیده. (امثال و حکم دهخدا ج 1 ص123).
- بدی کردن؛ رفتار ناملائم داشتن. زیان رساندن. اسائه :
مکن بدی تو و نیکی بکن چرا فرمود
خدای ما را گر ما نه حی و مختاریم.
ناصرخسرو.
زلفت همی بپیچد و با من بدی کند
نشگفت اگر بپیچد هر که او کند بدی.
قمری (از رادویانی).
تو بیداری او بیخودی می کند
تو نیکی کنی او بدی می کند.نظامی.
چو دستشان نرسد لاجرم به نیکی خویش
بدی کنند بجای تو هرچه بتوانند.
سعدی (صاحبیه).
چو نیکت بگویم بدی می کنی
نه با کس که بد با خودی می کنی.
سعدی (بوستان).
بر آغالش هر دو آغاز کرد
بدی گفت و نیکی همه راز کرد.ابوشکور.
بجای هر بهی پاداش نیکی
بجای هر بدی بادآفراهی.
دقیقی (از گنج بازیافته ص87).
چو پیروزی و فرهی یابد او
بسوی بدی هیچ نشتابد او.فردوسی.
جهان از بدیها بشویم به رای
پس آنگه ز گیتی کنم گرد پای.فردوسی.
نکویی بهر جا چو آید بکار
نکویی کن و از بدی شرم دار.فردوسی.
هر کجا گوهری بد است بدیست
بدگهر نیک چون تواند زیست.عنصری.
بریده چو طبع مؤمن از مرتد
از بددلی و بدی و بدمهری.
منوچهری (دیوان چ دبیرسیاقی ص109).
چون مکافات بدی اندر طبیعت واجب است
چون تو از دنیا چریدی او ترا خواهد چرید.
ناصرخسرو.
گر از خوبان بدی ناید چرا پس
بتان را روی خوب و فعل منکر.
ناصرخسرو.
حضرت رسول (ص) میفرماید که از حق تعالی خطاب شود بکرام الکاتبین تا بعدد هر ستاره که بدین آسمان دنیاست ده نیکی مقبول در نامهء اعمال این بنده ثبت و ده بدی محو گرداند. (قصص الانبیاء ص83).
گر نخواهی دل از ملامت پر
به بدی از قرین نیک مبر.سنایی.
نیک بدرایی با خلق جهان
که بدی نیک سوی جانت رساد.
خاقانی (دیوان چ سجادی ص874).
بدی را بدی سهل باشد جزا
اگر مردی احسن الی من اسا.سعدی.
مروت نباشد بدی با کسی
کزو نیکویی دیده باشی بسی.سعدی.
ز بهر آنکه با گرگان نکویی
بدی باشد بحال گوسفندان.سعدی.
وز بدی آنچه او بجای خود است
عاقلش عدل خواند ارچه بد است.
اوحدی.
-امثال: از چشم خود بدی دیده، از فلان کس یا فلان چیز ندیده. (امثال و حکم دهخدا ج 1 ص123).
- بدی کردن؛ رفتار ناملائم داشتن. زیان رساندن. اسائه :
مکن بدی تو و نیکی بکن چرا فرمود
خدای ما را گر ما نه حی و مختاریم.
ناصرخسرو.
زلفت همی بپیچد و با من بدی کند
نشگفت اگر بپیچد هر که او کند بدی.
قمری (از رادویانی).
تو بیداری او بیخودی می کند
تو نیکی کنی او بدی می کند.نظامی.
چو دستشان نرسد لاجرم به نیکی خویش
بدی کنند بجای تو هرچه بتوانند.
سعدی (صاحبیه).
چو نیکت بگویم بدی می کنی
نه با کس که بد با خودی می کنی.
سعدی (بوستان).
قافیه‌یاب برای اندروید
با خرید نسخه اندرویدی قافیه‌یاب از فروشگاه‌های زیر از این پروژه حمایت کنید:
ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید
نرم‌افزار فرهنگ عروضی
گنجور
گنجور مجموعه‌ای ارزشمند از سروده‌ها و سخن‌رانی‌های شاعران پارسی‌گوی است که به صورت رایگان در اختیار همگان قرار گرفته است. برای مشاهده وب‌سایت گنجور اینجا کلیک کنید.
دریای سخن
نرم‌افزار دریای سخن کتابخانه‌ای بزرگ و ارزشمند از اشعار و سخنان شاعران گرانقدر ادب فارسی است که به حضور دوستداران شعر و ادب تقدیم می‌داریم.