ابن وحشیهء کسدانی

[اِ نُ وَ شی یَ یِ کَ] (اِخ) یا کلدانی. ابوبکر احمدبن علی بن قیس المختاربن عبدالکریم بن جرثیابن بدنیابن برطانیابن علاطیا الکسدانی الصوفی. از اهل قسین. و گویند که او ساحر و دانای بساختن طلسمات و نیز دارای صناعت کیمیا (زرسازی) بوده. و معنی کسدانی نبطی است و نبطیان ساکنین ارض اولی باشند.(1) و ابن وحشیه از اولاد سخاریب(2)است و او را کتبی است در سحر و طلسمات از جمله: کتاب طردالشیاطین معروف به اسرار. کتاب سحرالکبیر. کتاب سحرالصغیر. کتاب دوار بر مذهب نبطیان. کتاب مذاهب الکلدانیین فی الاصنام. کتاب الاشاره فی السحر. کتاب اسرارالکواکب. کتاب الفلاحه الکبیر و الصغیر. کتاب حاطوثی أباعی [ کذا ] الکسدانی فی النوع الثانی من الطلسمات و این کتاب را ابن وحشیه ترجمه کرده است.کتاب الحیات والموت فی علاج الامراض لراهطابن سموطان الکسدانی. کتاب الاصنام. کتاب القرابین. کتاب الطبیعه. کتاب الاسماء. کتاب مفاوضاته مع ابی جعفر الاموی و سلامه بن سلیمان الاخمیمی فی صنعه السحر. (ابن الندیم). و ابن الندیم در جای دیگر از الفهرست گوید او کتب بسیار از نبطی به عربی ترجمه کرده است و در موضع دیگر گوید او بعمل اکسیر تام دست یافته و باز در محل دیگر آورد که او راست کتاب الرقی والتعاویذ. و در موردی دیگر از الفهرست آمده است: هو ابوبکر احمدبن علی بن قیس بن المختاربن عبدالکریم بن حرثیابن بدنیابن بوراطیا الکردانی از مردم جنبلاء و قسین یکی از فصحاء نبط بلغت کسدانیان. و او را در صنعت کیمیا (زرسازی) کتب ذیل است: کتاب الاصول الکبیر فی الصنعه. کتاب الاصول الصغیر فی الصنعه. کتاب المدرّجه. کتاب المذاکرات فی الصنعه. کتابی محتوی بر بیست کتاب یک و دو و سه بتوالی. کتاب الاقلام التی یکتب بها کتب الصنعه و السحر - انتهی. و در موردی دیگر از فهرست گوید او راست کتاب الفلاحه.(3) و این کتاب اخیر که ابن الندیم از او نام میبرد به اسم الفلاحه النبطیه مشهور است که بگفتهء بعضی مأخوذ از کتب بابلیان قدیم است. ابن وحشیه در نیمهء دوم از قرن دوم هجری میزیسته است. و برخی نام او را محمد گفته اند و نیز از کتب او اسرارالشمس و القمر را نام برده اند.
(1) - ظاهراً کلمه صفت ساکنین باشد.
(2) - سناخریب (Sennacherib)پادشاه آشوری از 705 تا 681 ق. م.
(3) - الفهرست چ مصر ص 243 س 8 .