این

(ضمیر، ص) ضمیر اشاره برای نزدیک. مقابل آن. ج، اینها، اینان. (فرهنگ فارسی معین). کلمهء اشاره که بدان به شخص یا شی ء حاضر اشاره میکنند. و چون این کلمه پس از موصوف واقع و موصوف بآن اضافه شود الفش در درج ساقط گردد. (از ناظم الاطباء). پهلوی، «ان»(1). از ایرانی باستان، «اینا»(2). سانسکریت، «انا»(3). ضمیر و اسم اشارهء بنزدیک، مقابل «آن». (حاشیهء برهان قاطع چ معین) :
چه بیند بدین اندرون ژرف بین
چه گویی تو ای فیلسوف اندر این.
ابوشکور بلخی.
که این دادگر بر تو آسان کناد
بداندیش را دل هراسان کناد.فردوسی.
به لهراسب گفت این بتان منند
شبستان فروزندگان منند.فردوسی.
و گفت تتبع میکن تا این کیست که میگویند پیغمبر خواهد بود. (فارسنامهء ابن البلخی). || برای اشاره بنزدیک. مقابل آن(4): این کتاب، این خانه. (فرهنگ فارسی معین) :
بت پرستی گرفته ایم همه
این جهان چون بت است و ما شمنیم.
رودکی.
گه بر آن کندر بلندنشین
گه در این بوستان چشم گشای.رودکی.
و ایدون گویند که پیش از این تا این حرب بود شدادبن عامربن عوج بن عنق را خلیفهء خویش کرده بود. (ترجمهء تاریخ طبری). و هیچ کس ندانست که وی مرده است یا زنده تا این مورچهء سفید بیامد و مر عصا را بخورد. چون سلیمان از پای بیفتاد تشویش در میان دیوان و پریان و آدمیان افتاد. (ترجمهء تاریخ طبری).
که همچون تویی خواند باید پسر
بدین روز و این دانش و این هنر.فردوسی.
من و آشنا اندر آن جام باده
از آن پس که افتاد این آشنایی.زینتی.
ز مرغ و آهو رانم بجویبار و بدشت
از آن جفاله جفاله از این قطارقطار.
عنصری.
گفت کاین مردمان بی باکند
همه همواره دزد و چالاکند.عنصری.
سزای آن کس که در باب وی این محال گفت فرمودیم. (تاریخ بیهقی). نوادر عجیب که وی [مسعود] را افتاده در روزگار پدرش بیاورده ام در این تاریخ. (تاریخ بیهقی).
ای بچهء حمدونه بترسم که غلیواج
ناگه بربایدت در این خانه نهان شو.لبیبی.
تو این ریش و سر و سبلت که بینی
تو پنداری تویی نی نی نه اینی.ناصرخسرو.
|| گاهی به اِم بدل شود. چون امسال و امروز و امشب بجای این سال و این روز و این شب. || آنِ. ازآنِ. مالِ. متعلق به : جاجرم ...بارکدهء گرگان است و این کومش و نشابور است. (حدود العالم).
(1) - en.
(2) - aina.
(3) - ena. (4) - برخی به تبع دستور زبان های اروپایی کلمه را صفت دانسته اند.