ایلام

(اِخ) یکی از شهرستانهای استان پنجم کشور است که سابقاً آن را پشتکوه می نامیده اند. این شهرستان در جنوب باختری استان واقع و حدود و مشخصات آن بشرح زیر است: از طرف شمال به بخشهای ایوان و سومار از شهرستان شاه آباد. از طرف شمال خاور و خاور به شهرستان خرم آباد (رودخانهء صیمره حد طبیعی بین این شهرستان و شهرستان خرم آباد است). از طرف جنوب به شهرستان دشت میشان استان ششم. از طرف جنوب باختری و باختر بکشور عراق. بواسطهء وجود کبیرکوه و رشته های منشعبه از آن و پستی و بلندی هوای این شهرستان را به سه قسمت متمایز میتوان تقسیم نمود: 1 - مناطق مرتفع کوهستانی 2 - مناطق مرزی مهران و دهلران. 3 - مناطق بخش آبدانان، دره شهر، شیروان چرداول و زرین آباد. مهمترین کوه شهرستان کبیرکوه است که در جهت شمال باختر به جنوب خاور کشیده شده. بخشهای بدره و دره شهر در دامنه های جنوب باختری آن واقع شده اند. رودخانه های شهرستان ایلام عموماً از کبیرکوه سرچشمه گرفته بر رودخانهء صیمره و برخی از کشور ایران خارج و بعراق منتهی میشود. 1 - رودخانه هائی که بصیمره میریزد عبارتند از: رودخانهء سرآب که در بخش شیروان چرداول جاری است. و رودخانهء سرآب کلاران و سره آب، زنجیر گسرو، رودخانهء گنجه، رودخانهء کلیم، رودخانهء سیکان، دره شهر، شیخ مکان در بخش دره شهر. 2 - رودخانه هائی که بدشت عراق منتهی میشوند عبارتند از: رودخانهء کنجان چم، رودخانهء گاوی، رودخانهء چنگوله، رودخانهء میوات. محصولات عمدهء شهرستان، گندم، جو، حبوبات، توتون و لبنیات است. در اکثر نقاط این شهرستان معدن نمک موجود است. شهرستان ایلام از ده بخش بنام چوار، صالح آباد، ارکاز، بدره، دره شهر (صیمره)، آبدانان، دهلران، مهران، زرین آباد و شیروان چرداول تشکیل شده، جمع قراء شهرستان 366 قریه است. جمعیت آن در حدود 105000 تن است. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5). ایلام را سابقاً عیلام می گفته اند ایلام یا سوزیان دولت قدیم و همسایهء کلاده و پایتخت آن شوش بود و سلاطین آن کلده و بابل را تسخیر کردند و در زمان داریوش این مملکت تشکیل ساتراپی داد. انزان. انشان. رجوع به ایران باستان پیرنیا و نیز رجوع به عیلام شود.