اورانیوم

[یُمْ] (فرانسوی، اِ)(1)عنصر فلزی رادیوآکتیو و نقره فام و بسیار سخت (علامت شیمیایی آن U). فعالیت شیمیایی آن زیاد است. کانه های عمدهء آن پچبلند و کارنوتیت میباشد که عظیمترین ذخایر آنها در کانادا و جمهوری کنگو (کنگوی سابق بلژیک) قرار دارد. ذخایر موجود در چکسلواکی از جنبهء تاریخی اهمیت دارد. اورانیوم سه همجای (= ایزوتوپ) طبیعی دارد و تاکنون چندین همجای مصنوعی آن ساخته شده است. همجاهای طبیعی اورانیوم دارای اعداد جرمی 238 و 235 و 234 هستند و آنها را بترتیب به 238U و 235U و 234 Uنمایش میدهند. اورانیوم طبیعی مشتمل بر این سه همجاست (بترتیب 27/99 و 72/0 و 006/0 درصد) اورانیوم را م. ه . کلاپروت در سال 1789م. کشف و به افتخار کشف 1781م. اورانوس بتوسط هرشل نامگذاری کرد. اگرچه این عنصر در بعضی از اکتشافات فیزیکی (مانند رادیو آکتیویته) نقش عمده ای داشت تا سال 1940 مورد استعمال صنعتی چندانی نداشت. کشف شکافت هستهء اورانیوم و آزاد شدن انرژی اتمی اهمیت فراوان این عنصر را آشکار ساخت و از سال 1945م. مساعی فراوان برای کشف و بهره برداری منابع اورانیوم بعمل آمده است. شکافتن هستهء اورانیوم بوسیلهء بمباران با نوترون ها بعمل می آید. هستهء 235U با گرفتن یک نوترون میشکافد و انرژی رها میکند. اورانیوم 238U با گرفتن یک نوترون نمی شکافد ولی میتوان از آن پلوتونیوم بدست آورد که عنصری شکافت پذیر است. (دایره المعارف فارسی).
(1) - Uranium.