ابن حنفیه

[اِ نُ حَ نَ فی یَ] (اِخ)ابوالقاسم محمد بن علی بن ابیطالب. مولد او دو سال پیش از مرگ عمر بن الخطاب (21 ه .ق .). وفات 81 ه .ق . و حنفیه لقب مادر او خوله بنت جعفربن قیس است. بعد از شهادت امیرالمؤمنین علی علیه السلام مانند سایر بنی هاشم گوشه گیر و منزوی بود. پس از یزیدبن معاویه مختاربن ابی عبیده او را امام خواند و به نام او بر عراق مستولی گردید. در سال 66 ه .ق . عبدالله بن زبیر که خود مدعی خلافت بود وی را به بیعت و متابعت خویش اکراه میکرد و او تن درنمیداد تا مختار گروهی بمکه فرستاده او را مستخلص کرد، پس از قتل مختار باز گرفتار ابن زبیر گردید و ابن زبیر او را بطائف نفی کرد. پس از کشته شدن ابن زبیر او به دمشق بدیدار عبدالملک شد و چون از شام بازگشت در طائف اقامت گزید و هم بدانجا درگذشت. فرقهء کیسانیه او را امام خویش دانند و گویند او تا غایت بجبل رضوی زنده باشد. ابوهاشم فرزند او از علمای تابعین بشمار است. و کیسان لقب مختاربن ابی عبید است.