یونس

[نُ] (اِخ) ابن عبیدبن دینار عبدی بصری، مکنی به ابوعبدالله یا ابوعبید. از حافظان حدیث و از ثقات و خود از یاران حسن بصری و از مردم بصره بود. ذهبی او را یکی از اعلام الهدی وصف کرده است. و بزرگان آل عباس جنازهء او را بر گردن خود حمل کردند. او در حدود 200 حدیث دارد و به سال 139 ه . ق. درگذشت. (از اعلام زرکلی). مؤلف صفه الصفوه می نویسد: وی از محدثان بود و سخنانی پندآمیز از او نقل کرده اند، از جمله در هنگام مرگ به دو پای خود نگریست و گریست. سبب گریه را از وی پرسیدند. گفت من پاهای خود را در راه خدا برنداشتم. حسان از قول سعیدبن عامر گوید: یونس گفت: «میزان پرهیزکاری و تقوای مرد را در هنگام سخن گفتن از کلام او درک می کنم». یونس به قول انس بن مالک استناد می جست و حدیث های بسیاری از حسن و ابن سیرین و عطاء و عکرمه و جز آن روایت کرد و به سال 139 ه . ق. و به روایتی به سال 134 ه . ق. درگذشت. (از صفه الصفوه ج3 صص222-228). و رجوع به عقدالفرید فهرست ج3 و عیون الاخبار فهرست ج2 و 3 و تاریخ الخلفاء ص180 و البیان و التبیین فهرست ج3 شود.