یغمایی
[یَ] (ص نسبی) منسوب به یغما که شهری است از ترکستان. (غیاث) (آنندراج) (از ناظم الاطباء). || اهل یغما. از مردم یغما. (یادداشت مؤلف). || متعلق به یغما. که از شهر یغما باشد. (یادداشت مؤلف). || کنایه از زیباروی و خوش اندام. (از یادداشت مؤلف). زیباروی اهل یغما یا مطلق خوب روی :
سرای تو پرسرو و پرماه و پرگل
ز یغمایی و کشی و خلخانی.فرخی.
شوند حلقه به گوشت بتان یغمایی
چو حلقه گر نشوی هردری و هرجایی.
سوزنی.
یوسف مصریان به زیبایی
هندوی او هزار یغمایی.نظامی.
در میان آن عروس یغمایی
برده از عاشقان شکیبایی.نظامی.
به یغما و چین زآن نیارم نشست
که یغمایی و چینی آرم به دست.نظامی.
مرا خود بسی دُرّ دریایی است
غلامان چینی و یغمایی است.نظامی.
برون آمد چه گویم چون بهاری
به زیبایی چو یغمایی نگاری.نظامی.
من همان روز دل و صبر به یغما دادم
که مقید شدم آن دلبر یغمایی را.سعدی.
نه زهد و صفا ماند نه معرفت صوفی
گر دسترسی باشد یک روز به یغمایی.
سعدی.
روی تاجیکانه ات بنمای تا داغ حبش
آسمان بر چهرهء ترکان یغمایی کشد.
سعدی.
دلی که حور بهشتی ربود و یغما کرد
کی التفات کند بر بتان یغمایی.سعدی.
ترک بالابلند یغمایی
خسرو دار ملک زیبایی.شاه نعمه الله ولی.
|| غارت کرده. (غیاث) (آنندراج). مال به غارت برده. مال غارتی. (یادداشت مؤلف). || غارت گیر. (آنندراج).
سرای تو پرسرو و پرماه و پرگل
ز یغمایی و کشی و خلخانی.فرخی.
شوند حلقه به گوشت بتان یغمایی
چو حلقه گر نشوی هردری و هرجایی.
سوزنی.
یوسف مصریان به زیبایی
هندوی او هزار یغمایی.نظامی.
در میان آن عروس یغمایی
برده از عاشقان شکیبایی.نظامی.
به یغما و چین زآن نیارم نشست
که یغمایی و چینی آرم به دست.نظامی.
مرا خود بسی دُرّ دریایی است
غلامان چینی و یغمایی است.نظامی.
برون آمد چه گویم چون بهاری
به زیبایی چو یغمایی نگاری.نظامی.
من همان روز دل و صبر به یغما دادم
که مقید شدم آن دلبر یغمایی را.سعدی.
نه زهد و صفا ماند نه معرفت صوفی
گر دسترسی باشد یک روز به یغمایی.
سعدی.
روی تاجیکانه ات بنمای تا داغ حبش
آسمان بر چهرهء ترکان یغمایی کشد.
سعدی.
دلی که حور بهشتی ربود و یغما کرد
کی التفات کند بر بتان یغمایی.سعدی.
ترک بالابلند یغمایی
خسرو دار ملک زیبایی.شاه نعمه الله ولی.
|| غارت کرده. (غیاث) (آنندراج). مال به غارت برده. مال غارتی. (یادداشت مؤلف). || غارت گیر. (آنندراج).