واحد وزن

[حِ دِ وَ] (ترکیب اضافی، اِ مرکب) واحد وزن در اصطلاح فیزیکی همان واحد نیرو است زیرا وزن هر جسم خود قسمی نیرو است و آن نیروئی است که جاذبهء زمین به آن جسم وارد میسازد. واحدهای بین المللی و متداول وزن عبارتند از کیلوگرم نیرو، تن نیرو، گرم نیرو. رجوع به واحد نیرو شود.
واحد وزن در ایران کنونی علاوه بر واحدهایدستگاه متری عبارتند از من. سیر چارک. گندم. نخود. مثقال. خروار. رجوع به هر یک از لغات مزبور شود.
واحدهای وزن در حکومت اسلامی عبارت بوده اند از: 1- مثقال که دارای اقسامی بوده است از آن جمله مثقال عربی و مثقال بغدادی است. رجوع به مثقال شود. 2- درهم که گاهی در کتب فارسی به درم تعبیر شده. رجوع به درهم و درم شود. اجزاء درهم و مثقال عبارتند از: قیراط، حبه و طسوج. و رجوع به کلمات مذکور شود. اضعاف درهم و مثقال عبارت بوده اند از: نواه، نش، طسق، اوقیه، رطل، استار. منا. قنطار. رجوع به کلمات مزبور و کتاب تاریخ مقیاسات و نقود در حکومت اسلامی ص 42 شود.
واحدهای وزن در حبشه عبارتند از:
1- اکیت(1) که برابر است با 77/27 گرم. 2- فراسلا(2) که برابر است با 66/16 کیلوگرم.
واحد وزن در عراق عرب کنونی عبارتند از:
1- واحدهای وزن دستگاه متری. 2- حقهء بزرگ که برابر با چهار کیلو است و در کربلا و نجف به کار رود. 3- حقهء کوچک که برابر یک سوم حقهء بزرگ میباشد. 4- اوقیهء بزرگ که برابر یک کیلوگرم است. 5- اوقیهء کوچک که برابر یک سوم اوقیهء بزرگ میباشد.
واحدهای وزن در انگلستان عبارتند از:
1- واحدهای وزن دستگاه متری. 2- اونس(3) که برابر است با 35/28 گرم. 3- پاوند(4) که برابر است با 5924/453 گرم. 4- تن کوچک(5) که برابر است با 18/907 کیلوگرم. 5- تن(6) که برابر است با 1016 کیلوگرم. از واحدهای در آمریکا نیز اونس و تن است که در واحدهای وزن انگلستان ذکر آن آمده است. واحدهای وزن در شوروی عبارتند از:
1- واحدهای وزن دستگاه متری. 2- دولیا(7)که برابر است با 044/0 گرم. 3- زولوتنیک(8)که برابر است با 265/4 گرم. 4- لت(9) که برابر است با 8/12 گرم. 5- لیور(10) یا فونت(11) که برابر است با 512/409 گرم. 6- پود(12) که برابر است با 380/16 کیلوگرم.
واحدهای وزن در ترکیه عبارتند از:
1- واحد وزن دستگاه متری. 2- اوک(13)(حقه) که برابر است با 2829/1 کیلوگرم. 3- اک متری(14) که برابر است با 1 کیلوگرم. 4- کانتار (قنطار)(15) که برابر است با 450/56 کیلوگرم.
واحدهای وزن در چین عبارتند از:
1- واحدهای وزن دستگاه متری. 2- تااِل(16)که برابر است با 301/37 کیلوگرم. 3- پیکول(17) یا تان(18) که برابر است با 473/60 کیلوگرم.
.
(فرانسوی)
(1) - Okiette
(2) - Frassela. .
(فرانسوی) , Once(انگلیسی)
(3) - Ounce .(انگلیسی)
(4) - Pound .(انگلیسی)
(5) - Short ton .(انگلیسی)
(6) - Ton
(7) - Dolia.
(8) - Zolotnik.
(9) - Lot.
(10) - Livre.
(11) - Fount.
(12) - Poud.
(13) - Oke. .
(فرانسوی)
(14) - Oke metrique
(15) - Cantar.
(16) - Tael.
(17) - Picul.
(18) - Tan.