نجف آباد

[نَ جَ] (اِخ) شهر نجف آباد مرکز بخش نجف آباد و در مغرب اصفهان، در مسیر راه شوسهء اصفهان به فریدن واقع است تاریخچهء شهر: بنابه عقیدهء علما در زمان سلاطین صفویه در حدود سال 1022 ه ق از طرف شاه عباس مقداری جواهر و پول نقد برای مقبرهء حضرت علی اختصاص داده و تصمیم کرده شد که وجوه مزبور به نجف ارسال شود، در این موقع مرحوم شیخ بهائی از این قضیهء آگاه شد و دریافت که خروج این ذخایر به خلاف مصالح ایران است و برای جلوگیری از ارسال وجوه، تدبیری اندیشید، به حضور شاه عباس کبیر رسید و گفت: دیشب در خواب حضرت علی را زیارت کردم به من فرمودند که نجف اشرف را به شاه را سخن شیخ « جواهرات شما حاجتی نیست، جواهرات را صرف ساختمان شهری در نزدیکی اصفهان بنام نجف آباد کنید بهائی مقبول افتاد و با نظارت شیخ بهائی شهر نجف آباد ساخته شد مشخصات جغرافیایی: شهر نجف آباد در طول 50 درجه و 51 دقیقه و 22 ثانیهء شرقی از نصف النهار گرینویچ و عرض 32 درجه و 37 دقیقه و 50 ثانیهء شمالی قرار دارد ارتفاع این شهر از سطح دریا 1600 گز است و 16 گز از اصفهان مرتفع تر است اختلاف ساعت آن با تهران یک دقیقه و 28 ثانیه است مسافت این شهر تا اصفهان 26 هزار گز و تا خوانسار 120 هزار گز و تا دامنه یکصدهزار گز است موقعیت طبیعی: این شهر در جلگهء سبز و خرم و مشجری واقع است طول شهر 1700 گز و عرض آن 1100 گز است و در حدود 5000 خانه و 1500 باب دکان و مغازه دارد هوایش در زمستان سرد و در تابستان معتدل است آب مشروب و آب زراعتی شهر از آب چاههای عمیق و قنات آب کهریز و قنات آب شیرخونه و قنات محمودآباد تأمین میشود ادارات دولتی و بیمارستانهای شهر در مسیر خیابانها واقع است در شهر نجف آباد کارخانهء ریسندگی و بافندگی نیز احداث شده است جمعیت شهر در حدود 33000 نفر است تفریح گاه مهم اهالی نجف آباد مزرعهء بلمچه و بین النهرین است از صادرات مخصوص آن انواع وسایل ورشوئی به خصوص قاشق و چنگال و کارد است ( (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 10.