ناقد

[قِ] (ع ص) سره کنندهء درهم ها (ناظم الاطباء) تمیزدهندهء میان پول سره و ناسره (فرهنگ نظام) صراف (از سمعانی) سیم گزین (مهذب الاسماء) (ملخص اللغات) سره کنندهء درم و دینار (غیاث اللغات) (آنندراج) صیرفی (از الانساب سمعانی) سره گر نقاد : آتش دوزخ است ناقد عقل او شناسد ز سیم پاک نحاسناصرخسرو گروهی شراب را محک مرد خوانده اند و گروهی ناقد عقل و گروهی صراف دانش (نوروزنامه) و هرگاه که بر ناقدان حکیم و استادان مبرز گذرد به زیور مزور او التفات ننماید (کلیله و دمنه) گفت صراف قضا ای شیخ اگر ناقد منم در دیار ما تصرف فرق فرقد میرودانوری صدق او نقدی است اندر خدمتت نیکوعیار چند بر سنگش زنی گر ناقدی داری بصیر انوری این که زحمت کم کنم نوعی ز تشویر است از آنک نقدهای بس نفایه ست آن و ناقد بس بصیر انوری در میان ناقدان زرقی متن با محک ای قلب دون لافی مزنمولوی بد نباشد سخن من که تو نیکش گوئی زر که ناقد بپسندد سره باشد منقودسعدی کاین بزرگان هنرشناسانند ناقدانند و زرشناسانند ||؟ سخن سنج ناقد الشعر و الکلام آنکه استوار و نااستوار سخن را تمیز دهد نقاد منقد منتقد اسم فاعل از نقد است رجوع به نقد شود ج، نُقّاد، نَقَدَه : نیست در علم سخندانی و در درس سخا مفتئی چون تو مصیب و ناقدی چون تو بصیر سوزنی شاید ار لب به حدیث قدما نگشایند ناقدانی که ادای سخن ما شنوندخاقانی || خرده گیر نکته گیر خرده بین نکته بین حرف گیر نکته سنج باریک بین (||اصطلاح حدیث) در علم حدیث، این لفظ بر جماعتی اطلاق میشود که نقاد و حافظ حدیث اند به دلیل آشنایی و معرفتی که به ( احادیث دارند و نقدی که در شناختن صواب آن از ناصواب به عمل می آورند (از الانساب سمعانی ص 551.