ناشکیب

[شِ]( 1) (ص مرکب) بی صبر بی قرار (آنندراج) بی صبر بی حوصله درمانده بی تحمل (ناظم الاطباء) بی شکیب ناشکیبا نابردبار بی تاب مضطرب و جوشان و خروشان : همه شب به خواب اندر آسیب و شیب ز پیکارشان دل شده ناشکیبفردوسی کجات اسپ شبدیز زرین رکیب که زیر تو اندر بدی ناشکیبفردوسی برون کرد یک پای خویش از رکیب شد آن مرد بیداردل ناشکیبفردوسی ای دل ناشکیب مژده بیار کآمد آن شمسهء بتان تتارفرخی اگرچه ناشکیبی ای پریزاد نشاید خویشتن کشتن به بیدادنظامی ولیکن گرچه بینی ناشکیبش نبینم گوش داری بر فریبشنظامی خرد با روی خوبان ناشکیب است شراب چینیان مانی فریب است نظامی تو شبی در انتظاری ننشسته ای چه دانی که چه شب گذشت بر منتظران ناشکیبت سعدی چون کنم کز دل شکیبایم ز دلبر ناشکیب چون کنم کز جان گزیر است و ز جانان ناگزیر سعدی بس که بود از غم او ناشکیب غنچهء گل گشته دل عندلیب میرزا طاهر وحید (از آنندراج) - ناشکیب بودن از کسی یا چیزی؛ تاب دوری او را نداشتن از او ناگزیر بودن جدائی او را تحمل نکردن از هجرش بی قرار و آرام بودن : همی داند که از تو ناشکیبم ولیک از بیم دشمن در نهیبم فخرالدین گرگانی جوانمرد بود از پدر ناشکیب چو بیمار نالنده از بوی سیبنظامی حرص تو از فتنه بود ناشکیب بگذر ازین ابله زیرک فریبنظامی ز شیرینی بزرگان ناشکیبند به شکر طفل و طوطی را فریبندنظامی || عاشق عاشق بی قرار دلداده رجوع به ناشکیبا شود : در مزاج ناشکیبان گر فزایندهء غم است در مزاج مردم آزاده جز غمکاه نیست ادیب پیشاوری گلت را عندلیبان صدهزارند رخت را ناشکیبان بی شمارندوصال - ناشکیب شدن از کسی یا چیزی؛ تاب دوری او نداشتن دوری او را تحمل نکردن از هجرش بی قرار و مضطرب و بی تاب شدن از دیدنش ناگزیر و بی قرار بودن : چنان شد بر اورنگ خوبی و زیب که شد هرکس از دیدنش ضبط کرده است « ش» ناشکیباسدی ( 1) - آنندراج بفتح.