اسحاق
[اِ] (اِخ) ابن یساربن خیار فارسی الاصل مدنی. شیخ طوسی در رجال خود یک بار او را در عداد اصحاب زین العابدین علی بن الحسین (ع) شمرده گوید: مولای قیس بن محزمه و پدر محمد بن اسحاق صاحب المواقدی [ ظ: المغازی ] بود. و مرتبهء دیگر او را در عداد اصحاب باقر محمد بن علی بن الحسین (ع) شمرده گوید مولای قیس بن محزمه یا مولای فاطمه بنت عقبه و پدر صاحب سیره (محمدبن اسحاق) باشد - انتهی. (تنقیح المقال ج 1 ص 122). خطیب در تاریخ بغداد گوید: خیار جدّ اسحاق بندهء قیس بن محزمه بن مطلب بن عبدمناف بود. او را در جنگ عین التمر اسیر کردند و این اولین اسیر بود که از عراق بمدینه آوردند، و نیز گوید: وی فارسی بود، و سه پسر داشت: محمد (صاحب مغازی) و عمر بن اسحاق و ابوبکربن اسحاق. (تاریخ بغداد ج 1 ص 214 و 216).