مقله

[مُ لَ / لِ] (ع اِ) تمام کاسهء چشم با سفیدی و سیاهی. (غیاث). کرهء چشم. (ناظم الاطباء). مقله به اندام بینائی که به شکل کرهء نامنظم است اطلاق می گردد و آن را کرهء چشم نیز نامند که در درون حفرهء استخوانی صورت بنام حدقه جایگزین شده است و فضای درونی آن از مایعی غلیظ بنام زجاجیه پرشده است این کره توسط اندامهائی محافظت شده و بوسیلهء ماهیچه هائی به حرکت در می آید. و رجوع به چشم شود. || مجازاً چشم. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) :
چنان خطی که اگر ابن مقله زنده شود
تراشهء قلمش را به مقله بردارد.
(یادداشت به خط مرحوم دهخدا بدون ذکر نام شاعر).
|| مردمک چشم. (گنجینهء گنجوی) :
گر خراشیده شد سپیدی توز
مقله در پیه مانده بود هنوز.
نظامی (از گنجینهء گنجوی).