استر

[اِ تِ] (اِخ) (کتاب یا صحیفهء ...) مؤلف قاموس کتاب مقدس آرد: صحیفهء استر همواره در میان یهود و مسیحیان در جزء کتب قانونی محسوب بوده و هست. نگارندهء این کتاب بیقین قطعی معلوم نیست زیرا که بعضی به عزرا و برخی به کاهنی یهویاقیم نام و جمعی به مردخای نسبت میدهند. و آنچه از خود صحیفهء استر استنباط میشود آنست که نگارنده اش مردخای بوده و نگارنده آنرا در ایران تصنیف کرده مطالبی را که خود معاینه دیده می نگارد و نقشه و نمونهء واضح و مبیّنی از وضع سلطنت و رسوم و عادات ایران تشکیل میدهد، و هم معلوم است که نگارنده عبری متعصب و غیوری بوده. فائدهء مخصوص این کتاب آنست که محافظت عجیب و تسلط خدای تعالی را بر اغراض و هواهای نفسانی بنی نوع بشر و اجرای حکم عدل او را بر گناهکاران معلوم کند و هم اینکه ایشان را متنبه سازد که حضرتش قوم عهد خود را در نظر داشته در حالت اسیری هم اوست که آنان را بر دشمنان مظفر و منصور میگرداند. ولی با وجود مطالب مذکور اسم خداوند بهیچوجه در آن مذکور نیست و باید دانست در ترجمهء سبعینیه(1) بعضی ملحقات بر صحیفهء استر از قبیل دعای مردخای و غیره که از گفته های مورخین و در ضمن کتب جعلیه است یافت می شود - انتهی. در فهرست ابن الندیم (ص 34) در ضمن کتب توراه آمده: کتاب حشوارش و یسمی المجله(2)و ظاهراً مراد همین کتاب استر است.
(1) - مقصود از ترجمهء سبعینیه تورات الثمانین یا تورات السبعین است که فردوسی از آن به هفتادکرد تعبیر میکند:
کنیزک به دادار سوگند خورد
بزنار و شماس و هفتادکرد.
(شاهنامه چ بروخیم ج 7 ص 2041).
و ولف مؤلف کشف الکلمات شاهنامه متوجه آن نشده و مخصوص بذکر نکرده است.
(2) - مگلت.