محمد

[مُ حَمْ مَ] (اِخ) ابن عمر بن عبدالعزیزبن مازه ملقب به شمس الدین صدر جهان رئیس بخارا. وی در سنهء 559 ه . ق. هجوم ترکان قرلق را بر بخارا به لطایف الحیل به تعویق افکند تا جغری خان بن حسن تگین که از جانب خطا والی سمرقند و بخارا بود برسید و شر ایشان را دفع نمود. سوزنی شاعر معروف در حق او مدایح بسیار گفته است از جمله:
صدر جهان رسید به شادی و خرمی
در دوستان فزونی و در دشمنان کمی...
سوزنی (دیوان چ شاه حسینی ص298).
وی از خاندان آل برهان است که نام خاندانی است بزرگ از بخارا معاصر سلاجقه و خوارزمشاهیان. و این خاندان به بنی مازه نیز معروفند که هر دو شهرت به اعتبار نام مؤسس آن برهان الدین عبدالعزیزبن مازه می باشد. رجوع به آل برهان و حواشی مرحوم قزوینی بر لباب الالباب شود.