محمد

[مُ حَمْ مَ] (اِخ) ابن جعفربن معتصم ملقب به المعتز بالله عباسی(1) برادر المنتصر بالله، خلیفهء عباسی متولد در سامراء به سال 232 ه . ق. وی در سال 235 ه . ق. ولایتعهد گردید و پدرش اقطاع خراسان، طبرستان، ری، ارمینیه، آذربایجان و فارس را به وی واگذار نمود و سکه به نام او زدند. در سال 248 ه . ق. که المستعین بالله عباسی روی کار آمد المعتز بالله را به زندان افکند تا اینکه در شورش سلاجقهء ترک علیه مستعین وی را از زندان بیرون آوردند و با وی بیعت کردند (251 ه . ق.). دوران خلافت معتز پرآشوب و فتنه بود و فرماندهان و سران قوم از وی مال فراوانی خواستند و چون عذر خواست او را مضروب کردند و در جوانی به قتل رساندند (255 ه . ق.). مدت خلاف المعتز سه سال و شش ماه و 14 روز بوده است. (از الاعلام زرکلی ج 3 ص877). و رجوع به المعتز بالله شود.
(1) - نام او را زبیر نیز نوشته اند.