محمد

[مُ حَمْ مَ] (اِخ) ابن احمدبن عبدالعزیزبن مازه ملقب به امام برهان الدین و معروف به صدرجهان. وی حکومت بخارا داشت و به خطائیان باج می گذارد. در سال 603 ه . ق. از راه حج به بغداد رفت و در وقت ورود به بغداد احترامی شایان به او نمودند ولی چون در راه با حجاج خوشرفتاری ننمود در وقت مراجعت در بغداد چندان بدو وقعی نگذاردند. در سنهء 613 تا 614 ه . ق. که سلطان علاءالدین محمدخوارزمشاه به قصد عراق و محاربه با خلیفه الناصر لدین الله عزم کرده بود به رعایت حزم قبل از حرکت به عراق صدر جهان با برادر و دو پسرش (افتخار جهان، ملوک الاسلام و عزیز الاسلام) را از بخارا به خوارزم انتقال داد از خوف اینکه مبادا در غیاب او اسباب فتنه و فساد شوند، و ایشان همچنان در خوارزم بودند تا بوقت آنکه ترکان خاتون مادر خوارزمشاه از خوف لشکر مغول مصمم گردید که از خوارزم بگریزد (616 ه . ق.). قبل از حرکت از خوارزم از برای فراغت خاطر و اطمینان بال، صدرجهان و برادر و دو پسرش را با سایر ملوک اطراف که در دربار خوارزمشاه بودند تماماً بکشت. (سیرهء جلال الدین منکبرنی ص23، 24، 39 و تعلیقات مرحوم قزوینی بر لباب الالباب).