لیلی

[لَ لا] (اِخ) بنت لکیز بنت مرّه العفیفیه. شاعره من شواعر العرب فی الجاهلیه قالت ترثی اخاها غرثان و تلوم بنی ربیعه علی اهمالهم له فی ساحه الحرب التی وقعت بین بنی ربیعه و بین ایاد و لخم:
لما ذکرت غُریثا زاد بی کمدی
حتی هممت من البلوی باعلان
تربع الحزن فی قلبی فذبتُ کما
ذاب الرصاص اذا اُصلی بنیران
فلو ترانی و الاشجان تُقلقنی
عجبت برّاق من صبری و کتمانی
لا درّ درُّ کلیب یوم راح و لا
ابی لُکیز و لا خیلی و فرسانی
عن ابن روحان راحت وائل کثباً
عن حامل کلّ اَثقال و اوزان
و اسلموا المال و الاهلین و اغتنموا
ارواحهم فکبا زَند ابن روحان
فتی ربیعه طواف اماکنها
و فارس الخیل فی روع و میدان
یا عین فابکی و جودی بالدموع و لا
تمل یا قلب ان تُبلی باشجان
فذکر غرثان مولی الحی من اسد
انسی حیاتی بلاشک و انسانی.
(اعلام النساء ج4 صص336-337).
زرکلی آرد: لیلی العفیفه بنت لکیزبن مره بن اسد، من ربیعه. شاعره یمانیه. من الشهیرات فی العصر الجاهلی. اسرها احد امراءالعجم و حملها الی فارس و حاول الزواج بها فامتغت علیه و جاءها خطیبها البراق بن روحان فانقذها و تزوج بها و هی صاحبه القصیده المشهوره التی مطلعها:
لیت للبراق عیناً فتری
ما اقاسی من بلاء و عنا.
قالتها فی اسرها و شعرها عالی الطبقه. (الاعلام زرکلی ج3).