کنف

[کَ نَ] (ع اِ) کرانه و جانب و ناحیه و طرف. (برهان). جانب و کناره. (غیاث). کرانه و جانب. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). جانب. (اقرب الموارد) :
هم ز حق ترجیح یابد یک طرف
زآن دو یک را برگزیند زان کنف.مولوی.
|| بال مرغ. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از برهان) (از اقرب الموارد). ج، اکناف. (از اقرب الموارد). || حفظ: یقال انت فی کنف الله؛ ای فی حرزه و ستره. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد) (ناظم الاطباء). حفظ. (آنندراج). پناه. (غیاث). حرز و حمایت و ستر و پناه نگاه داشتن. (برهان) :
ای خیل ادب صف زده اندر کنف تو(1)
ای علم زده بر در فضل تو معسکر.
ناصرخسرو.
مقصود جان تست جهان را که جان تو
زاین رو همیشه در کنف زینهار باد.
مسعودسعد.
تا جان خلق در کنف تن بود عزیز
جان و تن تو در کنف کردگار باد.
مسعودسعد.
بداری همی در کنف خلق را
جهاندار دارادت اندر کنف.
مسعودسعد (دیوان ص413).
کبک با باز کند شادی در دولت تو
آهو از شیر خورد در کنف عدل تو شیر.
معزی.
و خلایق اقالیم عالم را در کنف رعایت و حمایت او آورده. (کلیله و دمنه).
جان در کنف شاه است از حادثه نهراسد
عیسی زبر چرخ است از دار نیندیشد.
خاقانی.
در کنف صدر تو است رخت فضایل مقیم
با شرف قدر تست بخت افاضل به کار.
خاقانی.
در کنف درع تو جولان زند
بر سر درع تو که پیکان زند.نظامی.
آرام یافت در حرم امن وحش و طیر
و آسوده گشت در کنف عدل انس و جان.
(از ترجمهء تاریخ یمینی چ 1 تهران ص152).
در ضمان نصرت و کنف قدرت روی با غزنه نهاد. (ترجمهء تاریخ یمینی چ 1 تهران ص275). او را در کنف رعایت و حیاطت خویش می داشت. (ترجمهء تاریخ یمینی چ 1 تهران ص347).
جود پیدا و وجود از نظر خلق نهان
نام در عالم و خود در کنف سر خدای.
سعدی.
|| سایه. (منتهی الارب) (آنندراج). ظل. (برهان) (اقرب الموارد).
(1) - کنف در این شاهد و شواهد دیگر به معنی ظل و سایه هم تواند بود. و رجوع به معنی بعد شود.