قیام

(ع مص) معتدل شدن. (از اقرب الموارد). || بسته شدن. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). قام الماء؛ بسته شد آب. (منتهی الارب). || ایستاده شدن ستور از سستی. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). قامت علیه الدابه؛ کلت فلم تبرح مکانها. || دوام و ثبوت داشتن. (از اقرب الموارد). || رواج پیدا کردن. (منتهی الارب) (اقرب الموارد). قامت السوق؛ رواج گرفت بازار و روایی یافت یا کاسد گردید. (منتهی الارب). || ظاهر و ثابت شدن. قام الحق؛ ظهر و ثبت. (اقرب الموارد). || به درد آوردن. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). قام ظهره به؛ به درد آورد او را یا دردگین کرد پشت وی را. (منتهی الارب). || قیمت کنیز بصد دینار رسیدن. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). || راست شدن کار. (منتهی الارب). || قیام نمودن بشأن اهل خود و کفالت کردن. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). || مطالبه کردن از مدیون. (از اقرب الموارد). || شروع کردن. (از اقرب الموارد) (منتهی الارب). || مایحتاج زن را بر خود گرفتن و به حال او پرداختن و تیمار نمودن. (منتهی الارب) (اقرب الموارد). رجوع به قَوم و قامَه شود. || برخاستن. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد) (آنندراج). ایستادن. بلند شدن. قیام در لغت انتصاب (ایستادن) است و مراد از آن قیام بعبادات و احکام شریعت و طریقت است.
- روز قیام؛ روز قیامت :
گیتی بمثل سرای کار است
تا روز قیام و نفخت صور.ناصرخسرو.
- قیام بالله؛ استقامت داشتن در بقاء بعد از فنا و عبور کردن بر همهء منازل و سیر کردن از الله بالله. در الله به بیرون آمدن از همهء رسوم. شیخ گوید: ها در لفظ الله دلالت دارد بر اینکه انتهای همه به غیب مطلق است. (از تعریفات).
- قیامت قیام؛ که برخاستنش قیامت بپا کند :
ماه چنین کس ندید خوش سخن و خوش خرام
ماه مبارک طلوع سرو قیامت قیام.سعدی.
- قیام قیامت؛ بپا شدن آن.
- قیام لله؛ بیداری از خواب غفلت و برخاستن از خواب عبرت در حال سیر الی الله است. (تعریفات).
|| (اِ) قیام الامر؛ آنچه بدان قائم باشد و مایهء درستی و آراستگی آن. گویند: فلان قوام اهله و قیام اهله. (منتهی الارب). و بهمین معنی است قول خدای تعالی : لاتؤتوا السفهاء أَموالکم التی جعل الله لکم قیاماً(1). (منتهی الارب). رجوع به قِوام شود.
(1) - قرآن 4/5.