قاب

(ترکی، اِ) خوان طعام و در مصطلحات نوشته که قاب لفظ ترکی است. (بهار عجم). به معنی آوند و ظرف و چون طبق ظرف طعام است آن را قاب نیز گویند. (آنندراج). ظرف بزرگ بی دیواره از مس یا چینی و غیره برای پلو و مانند آن. در ترکی به معنی مطلق ظرف و در فارسی دوری بزرگ کوچکتر از لنگری. شاید از ترکی به معنی ظرف و شاید از عربی قعب آمده باشد به معنی دوریهای چینی بزرگ :
گنبد زرین بود در صحن کاشی کاریش
همچو سرپوش طلا بر قاب چینی آشکار.
محمد سعید اشرف.
|| غلاف پاره ای اشیاء کوچک.
-قاب عینک:بخت قاب عینک و آئینه دارد خانه ام
غیر روشن دل ندارد راه در کاشانه ام.تاثیر.
-قاب مصحف:تا شد نقاب رویش همرنگ قاب مصحف
تفسیر گشت بی تاب از پیچ و تاب مصحف.
ملاطغرا.
ترکیب های دیگر:
-قاب آینه.؛ قاب بال. قاب ترازو. قاب دستمال. قاب ساز. قاب سازی. قاب ساعت. قاب شانه. قاب شور. قاب عکس. قاب قرآن. قاب قلمدان. قاب کردن. قاب کوب. قاب و قدح.
|| استخوان آرنج و اشتالنگ و پاشنه. استخوان کوچکی که بدان قمار بازی میکنند. (ناظم الاطباء). استخوانی خرد در پاچه گوسفند و غیره. محرف کعب عرب است. (آنندراج). عاشق(1). استخوان برآمدهء در غوزک پا و غوزک دست انسان. بژول. پژول. بجول. بُجُل.
ترکیب ها:
-قاب انداز.؛ قاب باز. قاب بازی. قابخانه. قاب قمار. قاب قمارخانه.
|| چهارچوب(2). آسمانه بنائی از درون سوی که از چوب کنند.
(1) - Osselet.
(2) - Cadre.