غلق

[غَ لَ] (ع مص) غلق رهن در دست مرتهن؛ حق مرتهن گردیدن. و این وقتی باشد که راهن شروط فک رهن را بر وقت آن نتواند، و فی الحدیث: لایغلق الرهن؛ ای لایهلک. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). || غلق نخله؛ منقطع گردیدن بار درخت خرما از کرم افتادن در بیخ شاخ. (منتهی الارب). کرم افتادن در بیخ شاخهء خرما و بریده شدن میوهء آن. (از اقرب الموارد). || به ناشدن پشت ستور. (تاج المصادر بیهقی): غلق ظهر بعیر؛ به نشدن(1) پشت شتر و مجروح ماندن. (منتهی الارب). زخم شدن پشت شتر بدانسان که بهبود نیابد. دبر دبراً لایبرأ. (اقرب الموارد). || خشم گرفتن. (تاج المصادر بیهقی). غضب. (اقرب الموارد). تندی و تیزی کردن کسی. تندی و پرخاش روی دادن بر کسی. غلق فلان نشب فی حدته. (از منتهی الارب). یقال: احتد فلان فنشب فی حدته و غلق، اذا اشتدت به فلم تنشرح عنه. (اقرب الموارد). || بسته شدن گره چنانکه باز نتواند شد. (تاج المصادر بیهقی). || هلاک گردیدن. (منتهی الارب). || ضجره. (اقرب الموارد). قلق. اضطراب. انزعاج. || غلق فؤاده فی ید فلان، اذا ملکه. (اقرب الموارد). دلبسته شدن. دل به کسی سپردن. || (اِ) کلیدانه. (منتهی الارب). چوبی که بدان در را ببندند و به فارسی کلیدان گویند. (از غیاث اللغات). فلج. (فرهنگ اسدی) (برهان قاطع). کلون. هرآنچه بدان در را بندند و با کلید بازشود. (از اقرب الموارد). بند در. ج، اَغلاق. (مهذب الاسماء) :
چون کلید سخنم در غلق کام شکست
بر در بستهء امید چه پایید همه!خاقانی.
من بودم و یک کلید گفتار
هم در غلق دهان شکستم.خاقانی.
|| الباب العظیم؛ در بزرگ. (اقرب الموارد) (دزی ج2 ص224). ج، اَغلاق. جج، اَغالیق. (اقرب الموارد). || یمین الغلق؛ سوگند غضب؛ سوگندی که از خشم یاد کنند. (از اقرب الموارد).
(1) - صاحب منتهی الارب «به شدن» آورده است که غلط از کاتب است و صحیح آن «به نشدن» است.