آل نصر

[لِ نَ] (اِخ) آل لخم. آل عمروبن عدی. ملوک حیره. مناذره. سلسله ای از امرای عرب که در عراق حکومت داشته از پادشاهان ایران اطاعت میکردند. مرکز حکومت آنان شهر حیره نزدیک کوفه بوده... سرسلسلهء آنها عمروبن عدی بن نصر معاصر با اردشیر بابکان است. و بین عدی و جذیمه الابرش و قصیر حکایتی در بین عرب معروف است و لا مرء ما جدع قصیر انفه در امثال عرب اشاره بحکایت آنهاست. ابتدای سلطنت آنان از 268 تا 628 م. یکی از معاریف این سلسله نعمان بن امرؤالقیس است (403-431 م.) که قصر خورنق را سنمار برای او بنا کرده است، و دیگر منذربن نعمان که بهرام گور در زمان کودکی نزد او بسر برد (431-473 م.)، و منذربن امرؤالقیس بن ماءالسماء (507-514 م.)، مشهورترین آنها معاصر با قباد بوده، او از قبول دین مزدک ابا کرد، قباد او را معزول و حارث بن عمرو کندی را بجای او گذارد و انوشیروان حکومت او را به وی ردّ کرد، و دیگر نعمان بن منذر ابوقابوس (585-613 م.)، خسروپرویز بعض دختران عم وی را برای فرزندان خویش خواستگاری کرد، نعمان ابا ورزید، خسروپرویز بر وی خشم گرفت و نعمان پناه ببعض قبائل برده و آنان او را نپذیرفتند، ناچار خود برای پوزش بدربار خسرو آمد، خسرو او را گرفته و محبوس کرد تا سال 613 م. بطاعون درگذشت و خسرو مملکت او را به یک تن از غیر آن خاندان، ایاس بن قبیصه بخشید. آخرینِ ملوک این سلسله منذربن نعمان در بحرین در جنگی کشته شد و سلسلهء آنان منقرض گردید (632 م.). حمزه بن حسن اصفهانی عدهء ملوک و مدت سلطنت آنان را بدینگونه ذکر کرده است: عمروبن عدی، معاصر اردشیر بابکان. امرؤالقیس بن عمروبن عدی، معاصر شاپوربن اردشیر و هرمزبن شاپور و بهرام و بهرام بن بهرام و بهرام بن بهرام بن بهرام و نرسی و هرمز و شاپور ذوالاکتاف. عمروبن امرؤالقیس، معاصر شاپور ذوالاکتاف و برادرش اردشیر. امرؤالقیس بن بداءبن عمرو، معاصر اردشیر برادر شاپور و شاپوربن شاپور و بهرام بن شاپور و یزدجردبن شاپور. نعمان بن امرؤالقیس، معاصر یزدجردبن بهرام و بهرام گور. منذربن نعمان، معاصر بهرام گور و یزدجردبن بهرام گور و فیروزبن یزدجرد. اسودبن منذر، معاصر فیروزبن یزدجرد و بلاش و قباد. منذربن منذر، معاصر قباد. نعمان بن اسود، معاصر قباد. ابویعفربن علقمه، معاصر قباد. امرؤالقیس بن نعمان، معاصر قباد. منذربن امرؤالقیس، معاصر قباد و انوشیروان. حارث بن عمرو، معاصر انوشیروان. منذربن امرؤالقیس (بار دوم)، معاصر انوشیروان. عمروبن منذر، معاصر انوشیروان. قابوس بن منذر، معاصر انوشیروان. منذربن منذر، معاصر انوشیروان و هرمز پسر او. نعمان بن منذر، معاصر هرمز و خسروپرویز. ایاس بن قبیصه، معاصر خسروپرویز. ذادیه (ایرانی عامل خسروپرویز بر ممالک حیره). منذربن نعمان بن منذر.