غزاله

[غَ لَ] (اِخ) زن شبیب بن یزید و در شجاعت از مشاهیر زنان بود. در موصل به دنیا آمد و به همراهی شوهرش بر عبدالملک بن مروان خروج کرد (76 ه . ق.) و در جنگها دلیرانه شرکت میکرد. خالدبن عتاب رباحی در جنگی واقع در ابواب کوفه وی را کشت و قتل او اندکی پیش از غرق شوهرش شبیب واقع شد (77 ه . ق.). (از اعلام زرکلی). جاحظ در البیان و التبیین گوید: غزاله حجاج بن یوسف را از پیش خود راند و اشعار زیر را که از عمران بن حطان است به وی خواند:
اسد علی و فی الحروب نعامه
فتخاء تنفر من صفیر الصافر
هلا برزت الی غزاله الوغی
بل کان قلبک فی جناحی طائر
صدعت غزاله قلبه بفوارس
ترکت مدابره کأمس الدابر.
(البیان والتبیین چ قاهره 1351 ه . ق. ج1 ص120).
جاحظ او را از جملهء زهاد صاحب نطق و بیان شمرده است. (ایضاً ج1 ص282). غزال و به قول صاحب عیون الاخبار غزاله پس از کشته شدن شوهرش شبیب امام گردید. (عیون الاخبار ج2 ص155). برای تفصیل رجوع به البیان و التبیین صفحات مذکور و عقدالفرید ج5 ص325 و عیون الاخبار ج1 ص170 و ج2 ص155 و مجمل التواریخ و القصص ص304 و 456 و تاریخ گزیده ص271 و اعلام زرکلی شود.