عزازیل

[عَ] (اِخ) (معرب از عبری) طبق روایات، یکی از سه فرشته (هاروت، ماروت، عزازیل) است که خدا آنان را به کرهء زمین فرستاد تا مانند آدمیان زندگی کنند و از محرمات بپرهیزند والا تنبیه شوند. عزازیل پس از چندی چون دانست که از عهدهء این امتحانات برآمدن مشکل است اظهار عجز نمود و معاف شد، ولی دو تن دیگر به مأموریت خود ادامه دادند و فریب زنی (زهره = ناهید) را خوردند، شراب نوشیدند و اسم اعظم را بدان زن گفتند و به پادافراه این کردار در چاه بابل معلق شدند و تا روز رستاخیز بدین حال خواهند ماند. (از فرهنگ فارسی معین). و رجوع به «ستارهء ناهید» از محمد معین شود. || از نامهای قدیمی شیطان. (از اقرب الموارد). نام شیطان. (غیاث اللغات) (آنندراج). شیطان. (قاموس کتاب مقدس). ابلیس. ابوخلاف. ابوالعیزار. ابومره. ابولبینی. بلاز. خناس. دیو. شیخ نجدی :
کشوری گیر بیک حمله که آن کشور را
پادشاهست عزازیل و مهاکال وزیر.سوزنی.
بد ز گستاخی کسوف آفتاب
شد عزازیلی ز جرأت رد باب.مولوی.
شد عزازیلی از این مستی بلیس
که چرا آدم شود بر من رئیس.مولوی.
وگر دردهد یک صلای کرم
عزازیل گوید نصیبی برم.سعدی.
تکبر عزازیل را خوار کرد.سعدی.
|| (اِ) روح پلید. || نام مرغی است کوچک. (از ناظم الاطباء). || اشاره به بزی است که در وادی غیرذی زرع فرستاده میشد. || اشاره است به انفصال خطایای قوم، و مختصراً بر ذبح شده اشاره به کفارهء خطایای قوم است. || (اِخ) اسم محلی است که بز را در آنجا میفرستادند. (قاموس کتاب مقدس).