احمد
[اَ مَ] (اِخ) ابن محمد بن یوسف الخطی، اصلاً البحرانی المقابی، منشأً و تحصی. صاحب روضات الجنات بنقل از شیخ یوسف بحرانی آرد که: وی علامه ای فهامه و زاهدی عابد و پرهیزکاری بزرگوار بود و در معقول و منقول و اصول و فروع متبحر بود و آثار او که با دقت نظر و حدت خاطر و فصاحت و بلاغت تنظیم شده بر علو مرتبهء او در علم و دانش شاهدی عدل است و گوید بعقیدهء من او افضل علماء بحرین است و صاحب ذخیره برای مذاکره و استفاده هفته ای دو روز با وی خلوت میکرد و نیز هنگامی که محقق خونساری در اصفهان بخانهء وی فرود آمده بود، هفته ای چند شب با اوخلوت میداشت. مجلسی، در اجازه ای که احمدبن محمد را نوشته است، بعد از ذکر برخی از القاب او، گوید: «فوجدته بحراً زاخراً فی العلم لایساجل و القیته حبراً ماهراً فی الفضل لایفاضل» و او شیخ شیخ سلیمان بن عبدالله ماحوزی بحرانی صاحب بلغه الرجال است و این شیخ سلیمان از او روایت میکند. او راست: ریاض الدلائل و حیاض المسائل در فقه و صاحب ریاض المسائل فی شرح النافع نام کتاب خود را از او گرفته است. رساله فی عینیه صلوه الجمعه و آن را در ردّ رسالهء سلیمان بن علی بن ابی ظبیهء شاخوری نوشته است. رساله فی استقلال الاب بولایه البکر الرشید. رسالتان فی المنطق. رساله فی البداء و غیرها. و او با دو برادر خود، در حیات پدر، بسال 1102 ه .ق . بمرض طاعون بعراق درگذشت و در جوار تربت کاظمین مدفون شد. رجوع به ص 24 و 306 روضات الجنات شود.