احمد

[اَ مَ] (اِخ) ابن علی مقریزی و او احمدبن علی بن عبدالقادر الحسینی البعلبکی المقریزی مکنی به ابوالعباس و ملقب بتقی الدین است. مولد او بقاهرهء مصر به سال 766 ه . ق. بود و در اول مذهب حنفی داشت سپس بطریقهء شافعیان حتی با تمایلی بظاهریه گرائید. در اول متولی قضاء قاهره بود سپس او را امامت مسجد الحاکم دادند و در مدرسهء مؤیدیه حدیث میگفت و در 811 ه . ق. تولیت قلانسیه و بیمارستان نور دمشق و مدرسی مدرسهء اشرفیه و اقبالیه باو واگذاشتند و ده سال در دمشق ببود سپس بقاهره بازگشت و انزوا گزید و وقت خویش وقف تآلیف خود کرد و به سال 834 ه . ق. به زیارت خانه شد و پنج سال معتکف مکهء مکرمه بود و هم بقاهره عودت کرد و پس از بیماری طویل به 27 رمضان 845 درگذشت. و هم وی در مؤلفات خود بیشتر مصروف تاریخ و جغرافیای مصر و بالتبع تاریخ و جغرافیای ممالک مجاور آن تا سودان و حبشه است و ظاهراً بزرگترین کتب وی موسوم به المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الاَثار باشد در چهار مجلد و چنین مینماید که او را در این منظور سلفی بوده است که همین طریق پیموده و یا چنانکه سخاوی میگوید این کتاب تألیف اوحدی است و مقریزی بالتمام آن را بی ذکر نام مؤلف اصلی سرقت کرده است. او راست: الاشاره و الاعلام ببناء الکعبه البیت الحرام. شذور العقود فی ذکر النقود. المقاصد السنیه فی معرفه الاجسام المعدنیه. اعانه الامه بکشف الغمه. ازاله التعب والعنی فی معرفه حال الغنی. اتعاظ الحنفاء فی اخبار الائمه و الخلفاء [ اتعاذ الحنقاء باخبار الفاطمیین الخلفاء. (کشف الظنون) و گوید: الخلقاء بالقاف من خلق الافک ] ذهب المسبوک فی ذکر من حج من الملوک. شارع النجاه فی حجه الوداع. کتاب السلوک فی معرفه دول الملوک که در آن وقایع سالهای 577 - 844 را بترتیب سنوات آورده است و آن تاریخی است بزرگ در چندین مجلد. و یوسف ابن تغری بردی را بر آن ذیلی است. کتاب الاَل. عقود فی تاریخ العهود. البیان و الاعراب عما بارض مصر من الاعراب. التبر المسبوک فی ذیل السلوک. التنازع و التخاصم فیما بین بنی امیه و بنی هاشم. تاریخ الحبش. رساله فی النقود الاسلامیه. الاوزان و الاکیال. الخبر عن البشر. عقد جواهرالاسفاط فی ملوک مصر و الفسطاط. درر العقود الفریده فی تراجم الاعیان المفیده. الالمام فی تأخر من بارض الحبشه من ملوک الاسلام. الطرفه الغریبه فی اخبار حضرموت العجیبه. تاریخ الاقباط. تراجم ملوک الغرب [ شاید قسمتی از درر العقود باشد ] الالمام باخبار من بأرض الحضرموت من ملوک الاسلام. نزهه العقود فی امور النقود. جنی الازهار من الروض المعطار. دواء الساری فی معرفه اخبار تمیم الداری. البیان المفید فی الفرق بین التوحید و التلحید. روضه المعطار فی خبر الاقطار. ذکر ما ورد فی بنی امیه و بنی العباس. الدرر المضیئه فی تاریخ الدول الاسلامیه. رساله المواکیل و الموازین الشرعیه. امتاع الاسماع بما للرسول من الابناء و الاموال و الحفده والمتاع. پس از وفات مؤلفات وی را شمرده اند بدویست مجلد برآمده است. مقریز بفتح میم محله ای است ببعلبک. رجوع به دائره المعارف اسلام (مادهء مقریزی) و اعلام زرکلی (مادهء احمدبن علی)، و رجوع به مقریزی ... و احمدبن علی بن عبدالقادر شود. صاحب کشف الظنون در ذیل نام کتاب الغایه فی القرائه علی طریقه ابن مهران لابی جعفر احمدبن علی المقریزی المعروف به ابن الباذش المتوفی سنه اربعین و خمسمائه (540 ه . ق.) بغلط او را مقریزی خوانده است درصورتی که غرناطی است و چون ممکن بود که این دو احمدبن علی بهم مشتبه شوند در این جا تذکر داده شد و رجوع به ابن بادش ابوجعفر .... و احمدبن علی بن احمدبن خلف انصاری غرناطی شود.