طبریه

[طَ بَ ری یَ] (اِخ) قصبهء مرکز قضائی است در سنجاق عکا از ولایت بیروت، واقع در 43هزارگزی مشرق عکا و در ساحل دریاچه ای موسوم به همین اسم. 3500 تن جمعیت دارد که دو ثلثش یهودی است، سوری ویران، یک قلعه در گوشهء شمال غربی، چند مسجد و چند معبد یهودی، و یک دیر مخصوص به کاتولیک ها و حمامهای معدنی معروف در حومهء آن وجود دارد. این شهرک در میان ساحل و دو دامنهء کوهی، در شمال دشتی سنگلاخ دیده می شود، و یکی از قصبات بسیار قدیم است. نام قدیمی اش کزط یا راکط بوده و بعدها ویران گشته، و 16 سال قبل از میلاد «هرود» حاکم فلسطین آنرا دوباره بنا کرده و به انتساب به نام تیبریا (طباریوس) امپراطور رومی، «تیبریاده» نامیده شده، معرب آن به صورت «طبریه» درآمده، و پس از تخریب قدس مدت مدیدی مرکز بنی اسرائیل بوده تفسیر تورات و برخی از کتب مذهبی یهودیان در این شهر نوشته شده و از این رو در نزد آنان جنبهء تقدس دارد. بسال 13 ه . ق. سرجیل بن حسنه این بلد را به صلح فتح کرد. در زمان خلافت عمر اهالی نقض عهد و طغیان نمودند، ابوعبیده بن الجراح عمروعاص را مأمور سرکوبی نمود و دوباره آنرا فتح کردند و در دورهء اسلامی بسیار معمور و آباد گردید، جمع کثیری ملقب به طبرانی از علمای مشهور از این خاک برخاسته اند. در زمان جنگهای صلیبی، مدت کمی مرکزیت حکومتی کوچک از صلیبیون گردید و به سال 1187 م. صلاح الدین آن را از چنگ آن ها بدرآورد و بعد از 53 سال باز به دست فرنگیان افتاد و مجدداً پس از 7 سال به دست مسلمانان درآمد و 60 سال پیش اکثر اطراف سور آن از زلزله ویران گردید و برخی از جوامع و ابنیهء دیگر نیز صدمهء بسیار دید.