احمد

[اَ مَ] (اِخ) ابن ابی حامد کرمانی ملقب به افضل الدین. هدایت در مجمع الفصحاء (ج1 ص94) آرد: از فضلای گرانمایه و مترسلین بلندپایهء عهد خود بوده است. موطنش بر دسیر و کوبنان [ کوه بنان ] و در آنولایت بعلم و فضل و حکمت طبیعی نادرهء دوران. در اختتام دولت ملوک سلاجقهء کرمان و انقلاب و اختلال امورات آن سامان در سنهء 558 ه . ق. بیزد مهاجرت نموده و در ابتدای ورود ملک عمادالدین مشهور بملک دینار از قوم غراقز [ شاید: قراغز؟ ] ترکمانیه، حسب الامر بموطن بازگشته رسالهء عقدالعلی للموقف الاعلی را در مدح ملک و وزیر و شرح حال خود مرقوم داشته. رساله ای است منشیانه و در کمال امتیاز و گاهی نظمهای عربی و فارسی منظوم مینموده بعضی از آنها این است که قلمی میشود. و در شهور سنهء 562 ه . ق. (1) درگذشت.
در مدح عمادالدین ملک دینار گفته:
پردهء نیلی حجاب چهرهء خور کرده اند
سرمهء مشکین شب در چشم اختر کرده اند
وه که نقاشان شب بر سقف طاق لاجورد
از بدایع خرده کاریهای بیمر کرده اند
بر جبین زهره سِمطِ دُر ز پروین بسته اند
وز مه نو حلقه در گوش دوپیکر کرده اند
این بریدان کواکب بوده رهزن بر خلیل
در ره صورتگری تعلیم آزر کرده اند
بر فلک انجیل میخواند مگر هر شب مسیح
وین چراغ بیشمار از بهر آن برکرده اند
خرگه شب را بشمع اختران آراسته
برمثال حضرت سلطان اکبر کرده اند
بوالمظفر خسرو عادل عماد دین حق
آنکه ملکش حارس شرع پیمبر کرده اند
سایهء یزدان که اهل دین بمعیار خرد
طاعتش با طاعت یزدان برابر کرده اند
زیرکان درشش جهت تاسیرحکمش دیده اند
چارتکبیر فنا بر ملک سنجر کرده اند.
و نیز ازوست:
از وزر بترسم و وزیری نکنم
میرم بگرسنگی و میری نکنم
با آنکه دو بئر است دو حضرت در یزد
در قعر دو بئر من دبیری نکنم.
زد تیغ ملک در دل دشمن دی نار
با دولت گفت رونقی با دین آر
گر می بخشند پادشاهان دینار
جان می بخشد خسرو عادل دینار.- انتهی.
کتاب عقدالعلی للموقف الاعلی به سال 1293 ه . ق. با مقدمهء محمدحسین فروغی و بار دیگر به تصحیح عامری در تهران بطبع رسیده است.
(1) - در بعض مآخذ: 563.