سبعه

[سَ عَ] (اِخ) (بلوک) ناحیهء وسیعی است از گرمسیرات فارس میانهء جنوب و مغرب شیراز افتاده، درازی آن از قریهء پدمی از ناحیهء فرگ تا رضوان ناحیهء فین سی و دو فرسنگ پهنای آن از قریهء فارغان تا قریهء رو در ناحیهء فین شانزده فرسنگ محدود است از جانب مشرق ببلوک رودان و احمدی و نواحی جیرفت کرمان و از شمال بناحیهء سیرجان کرمان و نواحی نیریز و از سمت مغرب ببلوک داراب و نواحی لارستان بلوک سبعه در اصل هفت بلوک بود و هر یک را ضابطی علیحده و نام آنها بر این وجه است: بلوک طارم، بلوک فارغان، بلوک فین هفت بلوک گله گاه و در اواخر سلطنت نادرشاه و اوائل دولت کریم خان زند طاب ثراه نصیرخان لاری این 7 بلوک را تصاحب نمود و همه را سبعه گفتند و ضمیمهء لارستان گردید سپس بلوک ایسین و تازیان را از سبعه جدا کرده ضمیمهء نواحی بندرعباس کردند و در عوض بلوک فرگ را که ضابط و کلانتری علیحده داشت ضمیمهء شش بلوک باقی مانده گشته همه را باز سبعه گفتند و هر بلوک را ناحیه شمردند و هوای پنج ناحیه از سبعه گرمتر از داراب است و نخلستانهای خوب و بساتین مرغوب دارد آبش از چشمه و رودخانه است، زراعت آن گندم، جو، شلتوک ذرت، پنبه، کنجد، نخود، ماش و لوبیاست (فارسنامهء ناصری) و دو ناحیه خشن آباد و فارغان از سردسیر است فارس است هوای آن در تابستان در نهایت اعتدال در زمستان بسیار سرد و این دو بلوک که نزدیک بدامنهء کوه است از گرمسیر شمرده میشود نخلستانی فراوان دارد و معیشت اهالی آن از مویز و غنچهء گل سرخ دیمی است که هرساله هزاران خروار از کوهستان بعمل آورده حمل هندوستان کنند و برف زمستان این دو ناحیه تا اواخر تابستان بماند و بگرمسیرات نزدیک میرسانند و چشمه های گوارا در این دو ناحیه باشد و حکومت بلوک سبعه از اواخر سلطنت نادرشاهی تا سال 1264 ه ق که از صد سال میگذرد با سلسلهء خوانین لاری بوده و بعد از خرابی کار آنها در هر چند سال با حاکمی است و ضابط نشین همهء نواحی سبعه را قصبهء فرگ قرار داده اند نزدیک بششصد درب خانه از خشت خام و گل و چوب دارد عمارتهای ملوکانه در این قصبه و باغهای پردرخت و پرعمارت و آبشارها و حوضها از بناهای خوانین لاری در خارج فرگ بوده چندین سال است از حلیهء آبادی افتاده بلکه ویرانه گشته است و چون هر ناحیه از سبعه را در قدیم قصبه ای بوده و اکنون همه از توابع فرگ شمردند پس لازم آمد که قصبهء فرگ را بشیراز نسبت دهیم پس دهات هر ناحیه را به قصبه آن گوئیم قصبهء فرگ در میانهء جنوب و مشرق شیراز بمسافت 55 فرسنگ از شیراز دور افتاده است (فارسنامهء ( ناصری گفتار 2 ص 217.