زردک

[زَ دَ] (اِ مصغر) معروف است و آن را گزر نیز گویند و معرب آن جزر است (برهان) گزر (فرهنگ رشیدی) (انجمن آرا) (آنندراج) (ناظم الاطباء) جزر (ناظم الاطباء) گزر جزر اسطافیلن استافولینس اصطفلین اصطفلینه زردویه حویج( 1) صباحیه 2) (حویج) (حاشیهء برهان چ معین) - زردک بیابانی؛ جزر )« زردک » (یادداشت بخط مرحوم دهخدا) فریزندی، یرنی و نطنزی اقلیطی جزر بری (یادداشت بخط مرحوم دهخدا) رجوع به زردک صحرائی شود - زردک دشتی؛ زردک ریگی شقاقل (ناظم الاطباء) - زردک ریگی؛ آن بیخی است پرگره شقاقل اشقاقل شقیقل (از منتهی الارب) نام داروئی است که آن را شقاقل گویند (برهان) (آنندراج) و رجوع به شقاقل شود - زردک صحرائی؛ گزردشتی جزرالبری حویج دشتی( 3) اسطافولینس آغریوس (یادداشت بخط مرحوم دهخدا) رجوع به جزر و گزر شود - زردک وحشی؛ حویج صحرائی (فرهنگ فارسی معین) 4) (زردهء تخم مرغ) (حاشیهء برهان چ معین) و رجوع به زرده شود || خودرنگ را هم گفته اند یعنی جامهء )« زردک » ||پهلوی مله (برهان) در تحفه به معنی جامهء خودرنگ که درویشان پوشند (فرهنگ رشیدی) (از انجمن آرا) (از آنندراج) پنبهء زرد خودرنگ که مله نیز گویند (ناظم الاطباء) : بگو به صوفی صاحب سماع زردک پوش که نو، کسیت نخواهد خرید کهنه مدر نظام قاری (دیوان البسه) چو بادبیزن و مسواک داشت حکم علم بشد سجادهء زردک بمر شدی اشهر نظام قاری (ایضاً) محترم کرباس زردک بهر روی صوف شد ورنه در بازار رخت او را کجا بودی رواج نظام قاری (ایضاً ||) مصغر زرد هم هست و آن رنگی باشد معروف (برهان) مصغر زرد و زردرنگ و زردفام (ناظم الاطباء ||) آب زعفران را نیز گویند (برهان) (ناظم الاطباء) بمعنی زرتک( 5)هم آمده است که آب گل کاویشه باشد، یعنی زردآب گل کاجیره (برهان) (ناظم الاطباء) در برهان بمعنی گل کاویشه( 6) نیز آمده که آن را زرتک نیز گویند (انجمن آرا) (آنندراج) بحیرالعصفر یا ماءالعصفر عصفر زردج زرده (از یادداشتهای بخط مرحوم دهخدا ||) جانوری هم هست که گوشت او بغایت فربه و لذیذ و لطیف می باشد (برهان) (ناظم الاطباء): صفرد؛ و آن مرغی است زردچغو؛ چکاوک زرد صفاریه (زمخشری، یادداشت بخط مرحوم دهخدا ||) نره (ناظم الاطباء) بمجاز، قضیب (آنندراج) : تا کس و کاسهء تو بر طبق عرض نهم قلیه زردک دهمت جای گزر بورانی محسن تأثیر (از آنندراج) Carotte (2) - zardak (3) - Staphulinos agrios (Carotte sauvage) (4) - zardak - ( (فرانسوی) ( 1 Safran batard - ( فرانسوی) ( 6 ) Marc (suc) de carthame - ( (فرانسوی) ( 5.