زبیر
[زُ بَ] (اِخ) ابن عبدالرحمان تابعی بود (از منتهی الارب) (از آنندراج) دربارهء نام زبیربن عبدالرحمان اختلاف است، برخی آن را ضبط کرده اند بخاری بی تردید ضبط دوم را برگزیده و من خود « ز» و هموزن نام جدش زبیربن باطی و دیگران با ضم « ز» با فتح آنرا در تاریخ بخاری دیدم که با قلم نوشته شده بود: استاد ما از علامهء روزگار حفیدبن مرزوق نقل کند که یهودیان زبیر را (هر 1) این سخن را ابن التلمسانی نیز نقل کند و شاید دلیلش آن باشد که یهود )« ز» خوانند و دیگر عرب با ضم « ز» جا عَلَم است) بفتح تلفظ زَبیر را که نام کوه مناجات موسی (ع) است، ترجیح دهند و از آن تبرک جویند بخاری گوید مسوربن رفاعه از زبیربن عبدالرحمان نقل حدیث کند (از تاج العروس) و ابن ابی حاتم رازی آرد: زبیربن عبدالرحمان بن زبیر از راویان حدیث بود وی از پدرش روایت دارد و مسعودبن رفاعهء قرظی و فرزندش عبدالرحمان زبیر از او نقل حدیث کنند (الجرح و التعدیل) ( 1) - زَبیر از نامهای عرب است (از جمهرهء ابن درید ج 1 ص 255 ) نام مردی است (مهذب الاسماء).