زبیب

[زُ بَ] (اِخ) ابن ثعلبه یا زنیب (به نون) صحابیی است عنبری (منتهی الارب) زبیب بن ثعلبه بن عمرو، صحابیی عنبری است از بنی و فرزندان این دو، یعنی شعیث « زخی » و « عبدالله » تمیم و دارای وفادت است او بهنگام وفود در راه مکه منزل میکرد و فرزندان او بن عبیدالله و عدون بن زخی، از او روایت دارند ابوسلمهء تبوذکی و همچنین حفید شعیث، سعیدبن عماربن شعیث، بوسیلهء این شعیث از پدران او نقل روایت کنند و محمد بن صالح نرسبی نیز از او نقل حدیث کند (از تاج العروس) ابوحاتم رازی آرد: زبیب بن ثعلبهء عنبری تمیمی بصری در طنب( 1) واقع در راه مکه منزل میگرفت وی از پیغمبر (ص) روایت دارد و فرزندان او عبدالله و زخی بن زبیب و عذوربن زخی ازاو روایت دارند ابومحمد گوید: پسر پسرش شعیث بن عبدالله( 2)بن زبیب ازاو روایت دارد (از الجرح و التعدیل ابوحاتم رازی چ حیدرآباد ج 3 ص 621 ) ابن اثیر آرد: زبیب جزء اسیرشدگان بنی العنبر بود، گوید من بامدادان برنشستم و زودتر از هر کس به خدمت پیغمبر (ص) شتافتم و گفتم: لشکریانت آمدند و ما را اسیر کردند اما ما خود مسلمان شده و تسلیم تو بودیم پرسید: گواه تو کیست؟ سمره یکی از مردان بلعنبر گواهی داد، پیغمبر (ص) فرمود اکنون که یک شاهد بیش نداری میتوانی سوگند یاد کنی، من سوگند یاد کردم پیغمبر (ص) پس از شنیدن سوگند و شهادت یک گواه بفرمود نیمی از اموال بنی العنبر را بدیشان بازگردانند و کودکان ایشان را اسیر ندانند سپس فرمود: لو لا ان الله لایحب ضلاله العمل مارزیناکم عقالًا (از اسد الغابه) ( 1) - طُنُب؛ کوهیست یاقوت بنقل از ابن اعرابی گوید: غدیری است در ماویه و ماویه آبی است بنی العنبر را در بطن فلج (از حاشیهء همین صفحه از همین کتاب) ( 2) - در دو اصل و در ثقات چنین آمده: و تأتی ترجمه عبدالله فی بابه بخاری نیز شعیث بن عبدالله بن زبیب ضبط کرده اما دیگران همگی چنین نوشته اند: شعیث بن عبدالله بن بابه و همچنین است در نسخهء خوبی از کتاب اکمال ابن ماکولا نام پدر شعیث در تهذیب عبیدالله آمده و اشاره به خلاف نشده (ذیل همین صفحه از کتاب الجرح و به « عذور » « زخی » و نیز نام فرزند « زخی » التعدیل) علاوه بر این که نام پدر شعیث به اختلاف ضبط شده نام فرزند دیگر زبیب اختلاف ضبط شده است در تاج العروس عدون و دجین، و در الجرح و التعدیل عذور و دحین آمده است رجوع به اسدالغابه ذیل زخی شود.