زاهد

[هِ] (اِخ) (غلام ثعلب) محمد بن عبدالواحدبن ابی هاشم ابیوردی الاصل بغدادی المسکن و المدفن مکنی به ابوعمر و مشهور به مطرز و زاهد و غلام ثعلب، از اکابر نحو و لغت و علوم عربیت و حدیث و از شاگردان بنام ثعلب نحوی معروف بوده و از همین روی غلام ثعلب و یا صاحب ثعلب لقب یافته وی در بدایت حال حرفت نقش و نگار کردن جامه ها داشته و از این رو به مطرز نیز ملقب گردیده است در قوهء حافظه و کثرت احاطه به لغت از نوادرش می شمارند ابن برهان گوید که از میان سلف و خلف کسی مانند مطرز در لغت، سخن نگفته است قاضی تنوخی گوید: احفظ از وی ندیدیم که هزار و نه ورق از حفظ املاء کرد و چون وی را از هر لغت نادری که می پرسیدند اظهار اطلاع میکرده و از سخن استاد خود ثعلب دلیل بر آن می آورده است جمعی از ادباء معاصرش به جعل لغت متهم ساخته اند با این همه مشایخ حدیث روایات او را تصدیق و اسنادش را توثیق کرده اند وی طرفدار معاویه و از مخالفین سرسخت حضرت علی (ع) بوده و کتابی در فضائل معاویه پرداخته و شاگردانش را در آغاز بخواندن آن وادار میکرده است از ریاض العلماء نقل شده است که امامی مذهب بوده، و ابن طاوس در کتاب سعدالسعود احادیثی در فضائل اهل بیت از وی نقل کرده، و مؤلف تنقیح المقال مجهول الحالش شمرده است از مؤلفات او است: 1- اخبار العرب 2- اسماء الشعراء و - تفسیرها 3- الساعات 4- شرح الفصیح 5- الشوری 6- العشرات 7- فائت الجمهره 8- فائت الفصیح 9- فائت المستحسن 10 القبائل 11 - النوادر 12 - الیواقیت یک نسخهء خطی از کتاب عشرات او در کتابخانهء برلین موجود است زاهد مطرز در یکشنبهء 13 ذیقعدهء 344 یا 345 ه ق در حدود 85 سالگی در بغداد درگذشت و روبروی قبر معروف کرخی بخاک سپرده شد (از ریحانه الادب از طبقات الشافعیه معجم الادباء، تاریخ ابن خلکان و فهرست ابن الندیم و رجوع به غلام ثعلب شود.