ریاضی

(ع ص نسبی) منسوب است به ریاضت (فرهنگ فارسی معین ||) منسوب به ریاضت به معنی رام کردن اسب توسن : چو ریاضیش( 1) کند رائض چون کبک دری بخرامد به کشی در ره و برگردد باز منوچهری (|| اِ) علم الریاضیات علمی است که عرض آن درک مقادیر است و برحساب و جبر و مقابله و مساحت و اطلاق می شود (از المنجد) در تداول حکمای قدیم قسمی است از اقسام سه گانهء حکمت و آن سه قسم این است: طبیعی، ریاضی، الهی در ریاضی بحث می شود از اموری که فقط در وجود خارجی محتاج بسوی ماده باشند چنانکه مقدار و عدد خاص که موجود مادیات است نه مطلق عدم و اقسام علم ریاضی چند است: علم هندسه و علم عدد (حساب) و علم نجوم و علم موسیقی و علم مناظر و مرایا و علم جبر و مقابله و علم جراثقال (از آنندراج) (از غیاث اللغات) تعلیمی (ناظم الاطباء) علم ریاضی علم اوسط حکمت وسطی علم تعلیمی علوم ریاضی در نزد قدما چهار قسم بوده است: حساب، هندسه، جبر و مقابله، و موسیقی ج، ریاضیات (یادداشت مؤلف) نزد قدما یکی از شعب حکمت نظری که اصول آن عبارتست از: 1- هندسه 2- علم عدد 3- نجوم 4- علم تألیف و فروعی دارد مانند علم مناظر و مرایا، علم جبر و مقابله، علم جراثقال و نیز نجات و مانند آن (فرهنگ فارسی معین) : یکی از ریاضی برافراخت یال یکی هندسی برگشاد از خیالنظامی - رشته یا شعبهء ریاضی؛ در اصطلاح مراتب آموزشی رشته ای از دروس دورهء دبیرستان و دانشکدهء علوم که در آن - ( بیشتر علوم مربوط به ریاضیات را فرا می گیرند - علوم ریاضی؛( 2) دانشهای مربوط به ریاضیات ( 1) - ن ل: ریاضتش ( 2 Mathematiques.