رکاز

[رِ] (ع اِ) مالی که حق سبحانه در کانها پیدا کرده (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء) آنچه خدای تعالی در کانها احداث و پایدار کرده ج، رِکزان و اَرکِزَه (از اقرب الموارد) ج، رکائز (منتهی الارب ||) مال پنهان کردهء اهل جاهلیت در زمین (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) ج، رکائز (منتهی الارب) دفین جاهلیت (مفاتیح العلوم) دفین اهل جاهلیت ج، رکزان و ارکزه (از اقرب الموارد ||) پاره های سیم و زردر کان ج، رَکائِز (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب) (از آنندراج) پاره های سیم و زر در از اقرب الموارد) گنج و خزانه که در زمین باشد (غیاث ) « و فی الرکاز الخمس » : معدن واحد آن رِکزَه است و در حدیث است اللغات) (از ناظم الاطباء) گنج مالی که از زیر زمین یابند (دهار) (از تعریفات جرجانی) در لغت این کلمه از رکز است و اینکه در شرع گویند: مال مرکوز تحت ارض، اعم از آن است که آن مال بر حسب مشیت الهی در زیر زمین مدفون شده باشد یا با دست بشر دفینهء تحت الارض باشد؛ یعنی معدن طبیعی یا گنجینهء مدفون، چنانکه در درّالمختار ذکر کرده است (از کشاف اصطلاحات الفنون) گنج کنز خزانه دفینه (یادداشت مؤلف) شرعاً مال مدفون در زیر زمین اعم از اینکه خالق یا مخلوق آن را نهاده باشد (از اقرب الموارد) (از تعریفات جرجانی).