رادیو
مصدر آن رادیه( 2) ، بمعنی شعاع دادن، شعاع افکندن، پرتو دادن، پرتو افکندن که « بی سیم - پرتو مجهول » [یُ] (فرانسوی، اِ)( 1) از بصورت اسمی و صفتی هر دو بکار رود در صورت صفتی( 3) بمعنی مشعشع و نورانی و در صورت اسمی( 4) علامت اختصاری رادیوتلگرافی، رادیوتلفنی، و رادیوگرافی است و در فارسی به ابزاری برقی (الکتریکی) اطلاق شود که صوت را از فواصل دور ضبط و پخش کند( 5) و آن عبارت از دستگاه گیرنده ای است که امواج صوت را از مرکز یا استودیوی خاصی پخش میکند و هم اکنون از بزرگترین وسایل تبلیغی و سیاسی و فرهنگی بشمار میرود در دائره المعارف بریتانیا آمده است: همچنانکه در سایر موارد پدیده های مهم فیزیکی واقع میشود امواج رادیویی هم از لحاظ تئوری از سالها پیش از آنکه جنبهء عملی یابد، شناخته شده بود 1873 م بسط یافت به تئوری الکترومغناطیسی موج - جیمز کلرک ماگزوئل در تئوری الکترومغناطسی نور که بین سالهای 1867 در فضا اشاره کرد اما تا سال 1887 که هنریخ هرتس اول دفعه در لابراتوار آن چیزی را که بنام امواج هرتز معروف است ایجاد کرد و بعداً بنام امواج رادیویی شناخته شد و همین امواج ابتدا امواج هرتز و بعد امواج رادیویی نامیده شد تا آن زمان کسی پیدا نکرده بود هرچند امواج رادیویی از لحاظ فیزیکی از امواج نوری بزرگترند ولی هردوی آنها در فضای آزاد با یک سرعت منتشر میشوند گرچه از دو زمینه این دو موج باهم اختلاف دارند طول امواج رادیویی بزرگتر از طول امواج نوری است (cm/sec10× 2998 ) گذشته از این برخلاف امواج نوری امواج رادیویی ساخت بشر همیشه فاز پیوسته هستند و این امر اجازه میدهد که در آنها طنین 000556 میلیمتر است اما امواج رادیویی از 6 میلیمتر / بکار رود (از دایره المعارف بریتانیکا) طیف رادیویی: طول موج رنگ سبز 0 تا 6 میلیون متر طول دارند و رویهم دارای 7 گروه طیف های مختلف هستند به این ترتیب: فرکانس کوتاه: از 1000 تا 10000 متر فرکانس متوسط: از 100 تا 1000 متر فرکانس بلند: از 10 تا 100 متر فرکانس بلندتر: از 1 تا 10 متر فرکانس بسیار بلند: از 1 تا 10 دسیمتر فرکانس مافوق بلند: از 1 تا 10 سانتی متر فرکانس بینهایت بلند: از 1 تا 10 میلیمتر مهندسی رادیو: منظور از مهندسی رادیو، دانش بکار بردن امواج رادیو بعنوان برندهء اطلاعات است که اکنون در فرستادن نوشته، صدا، عکس، تلگراف، میکروفون، دوربین تلویزیونی (فرستندهء تلویزیون) بکار میرود بمنظور آنکه آنتن های گیرنده بهتر بتواند امواج الکترومغناطیسی یا رادیوئی را بگیرند و پخش کنند بدستگاه تقویتی موج که آمپلی فایر (بسط و توسعه دهنده) نام دارد نیازمند گردیدند تاریخچهء رادیو در ایران تاریخچهء برقراری دستگاه فرستنده رادیو در ایران از سال 1319 ه ش آغاز میشود اولین دستگاه فرستنده روز چهارم اردیبهشت آن سال بفرمان رضاشاه پهلوی و بدست محمدرضا پهلوی که در آنوقت سمت ولایتعهدی داشت شروع بکار کرد این دستگاه را آنروز رادیو تهران میگفتند و عبارت از یک فرستندهء کوچک دو کیلواتی بود که با موج متوسط کار میکرد و زیر نظر وزارت فرهنگ بود در اواخر سال 1319 این سازمان ادارهء کل انتشارات و تبلیغات نامیده شد و از سال 1333 سازمان آن توسعهء بسیار یافت و دارای سازمانهای وسیع اطلاعات و اخبار و فیلم، رادیو ایران، دفتر فنی و امور اداری است که سرپرست هر قسمت در مورد کار آن بخش مسئولیت مستقیم دارد سازمان ادارهء کل انتشارات و رادیو، که از سال 1330 به این نام خوانده شد، در فراهم آوردن اطلاعات، تهیه فیلم ها و گرفتن آخرین خبرهای مهم جهان و ایران و نیز در شناساندن ایران و افتخارات و پیشرفتهای آن بجهانیان و توزیع نشریه های گوناگون و مطالب مورد نیاز سفارتخانه های ایران در کشورهای دیگر گامهای سودمند برداشته و برمیدارد وابستگان و خبرگزاران این سازمان همواره در کشورهای بزرگ جهان با محافل مطبوعاتی و فرهنگی حوزهء مأموریت خود در تماس هستند و اطلاعات و اخبار و بولتن های خود را با آنها مبادله می کنند همچنین در ادارهء کل انتشارات و رادیو دایره ای برای راهنمایی نمایندگان مطبوعات و جهانگردان خارجی در حال فعالیت است خبرگزاری پارس از سال 1319 زیر نظر ادارهء رادیو انجام وظیفه میکرده است سازمان فیلم برای شناساندن ایران فیلم هایی تهیه می کند که تاکنون چند حلقهء آن از جمله در کشورهای خارجی و ایران نمایش داده شده است در سال 1335 فرستنده « اصفهان جهانی از هنر » و « تهران پایتخت کشور ایران » دو کیلوواتی موج متوسط رادیو به پنجاه کیلوواتی تبدیل شد و در سال 1336 یک فرستندهء صد کیلوواتی جای آن را گرفت و برای فرستنده پنجاه کیلوواتی طرح ریزی « رادیو تهران » خوانده شد و برنامه های جداگانه ای بنام « رادیو ایران » ایستگاه بزرگ اخیر شد استودیو و ساختمانهای جدید دستگاه وسیع انتشارات و رادیو پس از ایجاد فرستندهء صد کیلوواتی ساخته شد و روز چهارم اردیبهشت 1338 افتتاح گردید و اکنون این سازمان 14 استودیو برای ضبط برنامه ها بر روی نوار دارد که دو استودیوی بزرگ آن هر کدام گنجایش 150 تا 200 تن تماشاچی دارد و در برنامه های موزیک، نمایش، مسابقه و سخنرانی های علمی از آنها استفاده میشود ادارهء کل انتشارات و رادیو علاوه بر دو ایستگاه در تهران دوازده ایستگاه در شهرستانها دارد که مجموع آنها را شبکهء رادیو ایران میگویند و از فرستنده های شهرستانها برخی مانند فرستندهء بزرگ اهواز صد کیلوواتی است (از گزارش رسمی ادارهء - ( یونانی است (وبستر) صورت صفتی ( 3 Radius اصل کلمه از Radio (2) - Radier - (1) ( کل انتشارات و رادیو)( 6 6) - پس از پیروزی انقلاب اسلامی کلیهء فعالیتهای ) حاشیهء برهان قاطع چ معین ج 2 ص 926 - (Radieux (4) - Radio (5 رادیوئی و تلویزیونی در سازمانی بنام صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تمرکز و توسعهء بسیار یافته است.