دید

(مص مرخم) اسم از دیدن نظاره و تماشا (آنندراج) دیدن رؤیت کردن و با کلماتی مانند بازدید روادید دیودید صلاحدید صوابدید مصلحت دید ترکیب شود (یادداشت مؤلف) : تن ز جان و جان ز تن مستور نیست لیک کس را دید جان دستور نیستمولوی مانع آید او ز دید آفتاب چونکه گردش رفت شد صافی و ناب مولوی چون تو جبر او نمی بینی مگو ور همی بینی نشان دید کومولوی سایهء او را نبود امکان دید همچو عنقا وصف او را می شنیدمولوی || زیارت دیدن مقابل بازدید در ترکیب دید و بازدید (یادداشت مؤلف) : چون بیاسود [ حضرت رضا ] مأمون خلیفه در شب بدید او رفت (تاریخ بیهقی||) (اِمص) بینایی قوت نظر سو دید چشم بینش دیدار قوت دیدار؛ فلان دید چشمش کم شده است ماشاءالله دید خوبی دارید دید چشم من کم شده است (یادداشت مؤلف) : بچشم اندرم دید از رون( 1) تست بجسم اندرم جنبش از سون تستعنصری کردار تو در جسم جوانمردی جان است دیدار تو در چشم خردمندی دید است ابوالفرج رونی گر نبودی نیل را آن نور و دید از چه قبطی را ز سبطی می گزیدمولوی || بصر چشم عین (یادداشت مؤلف) : کور را آیینه گوش آمد نه دیدمولوی || در اصطلاح عرفا بصیرت و مشاهده با چشم دل : دیدهء ما چون بسی علت در اوست رو فنا کن دید خود در دید دوستمولوی دید ما را دید او نعم العوض هست اندر دید او کلی غرضمولوی مثنوی پویان کشنده ناپدید ناپدید از جاهلی کش نیست دیدمولوی دیدهء غیبت چو غیب است اوستاد کم مبادا این جهان این دید و دادمولوی آنها که منکر دید تواند [ حق تعالی ] ترا نشناخته اند (کتاب المعارف) تا دید نباشد معیت محال باشد (کتاب المعارف) سوز و آتش جان ابراهیم زیاده شد و دردش بر درد بیفزود تا این چه حال است و آن حال یکی صد شد و ندانست که از چه شنید و نشناخت که امروز چه دید (تذکره الاولیاء عطار) تواضع شکستی بود و سر نهادن در این راه و در کارها دید ناآوردن (اسرارالتوحید چ بهمنیار ص 650 ) نابینا را عشق کند صاحب دید توفیق از اوست مابقی گفت و شنیدقدسی - اهل دید؛ اهل بصیرت اهل معنی بینادل بصیر بینا : ز چشمش خوبتر چشمی ندیدند چنین دیدند مردم کهل دیدندکاتبی || تخمین کردن تخمین برآورد حدس حزر خرص بگمان اندازه کردن اجترام: به دید شما این گندم چند خروار است (یادداشت مؤلف) : حق بدور و نوبت این تأیید را می نماید اهل ظن و دید رامولوی - دید زدن؛ تخمین زدن برآورد کردن رجوع به این ترکیب در جای خود شود ( 1) - در فرهنگ سروری: زون (زون = بهره).