دواندن

[دَ دَ] (مص) دوانیدن به حرکت سریع و تند واداشتن رفتن با شتاب داشتن کسی یا حیوانی را به دویدن واداشتن تاختن به تاخت درآوردن (یادداشت مؤلف) تازاندن : گمانی برم من که پیران کنون دواند سوی شاه توران هیونفردوسی بدوان از بر خویش و بپران از کف خویش بر آهوبچه یوز و بر تیهوبچه باز منوچهری وین چرخ دونده به یکی مرکب ماند کز کار نیاساید هرچند دوانیش ناصرخسرو پس بفرمود تا زبانی زشت سوی دوزخ دواندش ز بهشتنظامی می دواندش ز راه سرمستی می زدش بر بلندی و پستینظامی از چپ و راست به تفحص حال من می دواند تا یکی به من رسید و مرا به خانهء او برد (تاریخ جهانگشای جوینی) چندت نیاز و آز دواند به بر و بحر بشناس قدر خویش که دریای گوهری سعدی - بر سر کسی دواندن؛ بدو تاختن تاختن آوردن به او حمله کردن به او : سلطان خیالت شبی آرام نگیرد تا بر سر صبر من مسکین ندواندسعدی - به در خانهء کسی دواندن؛ گسیل داشتن به در او بتندی به در خانهء وی روانه ساختن : هر سو دود آن کش ز بر خویش براند وآن را که بخواند به در کس ندواندسعدی - به سر دواندن؛ کنایه است از به سختی و در منتهای شوق دوانیدن : قوت شرح عشق تو نیست زبان خامه را گرد ره امید تو چند به سر دوانمشسعدی || جاری کردن روان ساختن (یادداشت مؤلف) : به پلپل دانه های اشک جوشان دوانم بر در خویشت خروشاننظامی رجوع به دوانیدن شود || خجل و مکدر کردن (آنندراج) خجل کردن (غیاث) : بر او از بس کنایتها که خواندند خران از طعنه اش آخر دواندند اشرف (از آنندراج ||) ساخته و آماده کردن (آنندراج) : گرش صافی باده گردد ضرور دواند ملک پردهء چشم حور طغرا (از آنندراج) گر از ارغنون سیم خواهد به پیش دواند به میخانه صندوق خویش طغرا (از آنندراج ||) فریب دادن (آنندراج).