دله

[دِ لَ / لِ] (اِ) (از: دل + ه تخصیص نوع از جنس) دل که به عربی قلب خوانند (از برهان) (از آنندراج) : خسرو تنهء ملک بود او دلهء ملک ملکت چو قران او چو معانی قران است منوچهری اندر دلهء بیضهء کافور ریاحی ده نافه و ده شاخگک مشک نهانست منوچهری (|| ص نسبی، پسوند) خداوند دل چنانکه گویند: یک دله و ده دله (آنندراج) - دودله؛ متردد مشکوک بی ثبات مذبذب رجوع به دودله در ردیف خود شود - ده دله؛ ضد یک دله (از آنندراج) : شرح آن بگذارم و گیرم گله از جفای آن نگار ده دلهمولوی گربه نه ای دست درازی مکن با دله ای ده دله بازی مکننظامی رجوع به دله در ردیف خود شود - یک دله کردن دل؛ همرای و همداستان کردن آن : با من صنما دل یک دله کن گر جان ندهم آنگه گله کن مولوی (از آنندراج||) درون، چنانکه عمارتی را که سه گنبد در درون او باشد سه دله گویند (آنندراج) میان وسط - سه دله، سدله، سِدِلّی؛ خانه ای که دارای سه اتاق باشد : تاب خانه ای سه دله بام بربام ساخته که بی نظیر چون خورنق و سدیر بود (تاریخ طبرستان) رجوع به سدلی در همین لغت نامه شود.