دلگشای

[دِ گُ] (نف مرکب) دلگشا دل گشاینده گشایندهء دل که دل را انبساط دهد انبساط آور فرحت انگیز (شرفنامهء منیری) فرح انگیز شادکننده دلچسب فرحناک فرح آور تسلی بخش غم زدا فرح بخش مفرح شادی بخش : بسازم من ایدر یکی خوب جای که باشد به شادی مرا دلگشایفردوسی پرستار کو رهنمای تو بود به پرده درون دلگشای تو بودفردوسی سر نامه کرد آفرین خدای دگر گفت کان نامهء دلگشایفردوسی خرد رهنمای و خرد دلگشای خرد دست گیرد به هردو سرایفردوسی کسی کو به رامش سزای من است به بزم اندرون دلگشای من استفردوسی مرآن پادشا را در اندر سرای یکی بوستان بود بس دلگشایفردوسی که او رهنمایست و هم دلگشای که جاوید باشد همیشه بجایفردوسی به مردی و پرهیز و فرهنگ و رای جوانان بادانش و دلگشایفردوسی بنا کرد جایی چنان دلگشای یکی شارسان اندر آن خوب جای فردوسی به پدرام باغی شد اندر سرای چو باغ بهشت خوش و دلگشایاسدی وگر بی کسم نیستم بی خدای به تنهایی او بس مرا دلگشایاسدی چو آمد بهار خوش دلگشای بجنبد چو موج آن جزیره ز جایاسدی منم گفت روح الامین از خدای که پیغمبران را شوم دلگشای شمسی (یوسف و زلیخا) نهادند هر ده، قدم در سرای سرایی چو خلد برین دلگشای شمسی (یوسف و زلیخا) یکی ملک دادش توانا خدای بسان بهشت برین دلگشای شمسی (یوسف و زلیخا) باغیست دلفروز و سرائیست دلگشای فرخنده باد بر ملک این باغ و این سرای فرخی هرزمانم بهار مدحت تو در یکی باغ دلگشای کندمسعودسعد مرا ز دل خبر رسد ز راحتم اثر رسد سحرگهی که دررسد نسیم دلگشای تو خاقانی چو بر هستی تو من سست رای بسی حجت انگیختم دلگشاینظامی در آن مرغزار خوش دلگشای خوش افتاد شه را که خوش بود جای نظامی و بستان سرای خاص ملک را بدو بپرداختند، مقامی دلگشای روان آسای چون بهشت (گلستان سعدی) سماع خوش و نغمهء دلگشای علی الجمله خوش باش و خوش دار جای نزاری قهستانی حیات بخش روح افزای و طربناک و دلگشای (ترجمهء محاسن اصفهان آوی ص 12 ) هوای دلگشایش همیشه کرده با ربیع پیوند (ترجمهء محاسن اصفهان آوی، ص 27 ) خدا چو صورت ابروی دلگشای تو بست گشاد کار من اندر کرشمه های تو بست حافظ تاب بنفشه می دهد طرهء مشکسای تو پردهء غنچه می درد خندهء دلگشای توحافظ پدرام؛ جایی بود خرم و دلگشای (لغت فرس اسدی) النقاح؛ آب سرد و دلگشای (السامی فی الاسامی) - داروی دلگشای؛ مفرح القلب (یادداشت مرحوم دهخدا) - نادلگشای؛ که دلگشای نباشد : خواهی که در خورنگه دولت کنی مقام برخیز از این خرابهء نادلگشای خاک خاقانی.