دراهم

[دَ هِ] (ع اِ) جِ دِرهَم (منتهی الارب ) (اقرب الموارد) درمها سکه های نقره دراهیم : و شروه بثمن بخس دراهم معدوده و کانوا فیه 12 ) و او را به بهایی اندک، به چند درهم شمرده شده فروختند، و در او بی تمایل بودند عبدالله زبیر در / من الزاهدین (قرآن 20 مکه به امر حکومت قیام کرد؛ فرمان داد تا دراهم مستدیر سکه زدند و او اول کسی بود که دراهم را بشکل مدور ضرب نمود و قبل از آن دراهم بی نقش و محکوک الخط و ممسوخ السکه بود و از جهت ترکیب کوتاه و ناصاف، عبدالله زبیر مدور گردانید آنرا و سکه زدند (رسالهء اوزان و مقادیر مقریزی) [ « امر الله بالوفاء و العدل » و بر روی دیگر آن « محمد رسول الله » بر یک روی درهم برادر عبدالله زبیر ] مصعب نیز دراهمی در عراق بضرب رسانید و هر ده درهم از آن را هفت مثقال قرار داد (رسالهء اوزان و مقادیر مقریزی) دوست به دنیی و آخرت نتوان داد صحبت یوسف به از دراهم معدودسعدی مَکس؛ دراهم که در جاهلیت در بازار از بایع می گرفتند (منتهی الارب ) - دراهم اسجاد؛ دراهمی که بر آنها صورت اصنام بود که آن را سجده می کردند (منتهی الارب 301 ه ق در - ) و رجوع به اسجاد در همین لغت نامه شود - دَراهِمُالقُدره؛ دراهمی بود که منصور حلاج در حدود سالهای 298 - ( اهواز و دیه های اطراف آن بهمراه طعام و شراب بین مردم تقسیم می کرد (از خاندان نوبختی مرحوم عباس اقبال ص 116 دراهم رباعیات؛ مأمون، دراهمی سکه کرد به مرو قبل از قتل برادرش امین و آن دراهم مسمی به رباعیات بود و تا زمانی چند آن دراهم رواج و روا بود (رسالهء اوزان و مقادیر مقریزی) - دراهم سودی؛ نوعی درهم : معاویه امر به ضرب نمود دراهم سودی را که کمتر از شش دانق بود و بعبارت اخری پانزده قیراط یک حبه یا دو حبه کم بود (رسالهء اوزان و مقادیر مقریزی) - دراهم سودیه؛ دراهم سودی نوعی درهم :زیادبن ابیه بعضی از دراهم سودیه را بضرب رسانید و وزن هر ده درهم را هفت مثقال قرارداد و وزن دراهم را بر روی آنها نقش نمود و آن نقود مذکوره جاری مجرای درهم شد (رسالهء اوزان و مقادیر مقریزی ||) امروزه، بر مطلق نقود و پول اطلاق می شود (از اقرب الموارد) و رجوع به درهم شود.