دخت

[دُ] (اِ) مخفف دختر (جهانگیری) (برهان) (غیاث اللغات) (لغت محلی شوشتر) دختر (از آنندراج) فرزند ماده (یادداشت مؤلف) بنت سلیله (منتهی الارب) : همچنان سرمه که دخت خوبروی هم بسان گرد بردارد ز اوی گرچه هر روز اندکی برداردش بافدم روزی بپایان آردشرودکی سر بانوان دخت کورنگ شاه درین باغ بنشسته مانند ماهفردوسی مرا گفت جز دخت خاتون مخواه نزیبد پرستار هم جفت شاهفردوسی چو دیدند پیران رخ دخت شاه درخشان ازو خانه و تاج و گاهفردوسی بدان پهلوان داد آن دخت خویش برآنسان که بوده ست آیین و کیشفردوسی هرگز این دخت بسودن نتواند عزبی منوچهری مگر دخت مرا با من سپاری وگرنه خون کنم دریا بزاری فخرالدین اسعد (ویس و رامین) دخت ظهور غیب احد احمد ناموس حق و صندق اسرارشناصرخسرو عیسی آنک پیش کعبه بسته چون احرامیان چادری کان دستریس دخت عمران آمده خاقانی ترسان عروس ملک چو دخت فراسیاب در ظل پهلوان تهمتن کمین گریختخاقانی چنان در کیش عیسی شد بدو شاد که دخت خویش مریم را بدو دادنظامی پری دختی پری بگذار ماهی بزیر مقنعه صاحب کلاهینظامی گدایی که از پادشه خواست دخت قفا خورد و سودای بیهوده پخت سعدی (بوستان) این کلمه بعنوان مزید موخر به اسامی خاص پیوندد چون: آذرمی دخت پوران دخت توران دخت سیمین دخت شهین دخت مادردخت به دخت بیدخت؛ ستارهء زهره علت آنکه این ستاره را بیدخت یا بذخت نامیده اند اینست که واژه بقول شفتلویتز دانشمند آلمانی از بغدخت مشتق شده یعنی دختر بغ (دختر خدا) و بیدخت ناهید، یعنی ناهید دختر 2) پارسی باستان و بغ پارسی است و جزء دوم از ریشه )« بگا » 1) اوستا و )« بغه » بغ این نام پارسی است چه جزء اول آن همان گفته میشود « دِتِر » دوگذر( 3) یا دوگدر( 4) اوستا و دوهیتر و دخت پهلوی که امروز نیز در پارسی دخت و دختر و در لهجه گیلکی (مزدیسنا ص 330 ||) زدن جانوران را به تیر و کمان (لغت محلی شوشتر، نسخهء خطی کتابخانهء مؤلف) اما ظاهراً با عنایت به این معنی را متذکر شده است رجوع به دوختن شود || چسبانیدن تخته های در و امثال « دختن » معنی دوختن و شاید مخفف آن آن بیکدیگر با میخ (لغت محلی شوشتر، نسخهء خطی کتابخانهء مؤلف) رجوع به دوختن شود || دوشیدن گاو و گاومیش و bagha (2) - baga (3) - dugdhar (4) - - ( گوسفند (لغت محلی شوشتر) رجوع به دوختن در معنی دوشیدن شود ( 1 dugedar.